Değirmenci Dergisi Sayı 108 / Aralık 2018

PİYASA ANALİZİ 94 DEĞİRMENCİ / ARALIK 2018 tonluk düşüşle mısır son beş yılın en düşüş seviyesine inecek. 11 milyonluk bir düşüş göstermesi beklenen buğday ise son altı sezondur ilk kez daralma yaşayacak. 5 milyonluk düşüşle benzer bir beklenti sinyali veren ar- pada son 23 yılın en düşük seviyesi görülmüş olacak. Sorgum, yulaf ve çavdarda da durum farklı değil. Dünya tahıl rakamlarında kullanıma hazır stokların oranı yüzde 26,2 ile 2013/2014 sezonundan bu yana en kötü gün- lerini yaşayacağı öngörülüyor. Mısır ve arpadaki rekor sevkiyatlar buğday ve sorgumdaki düşüşlerle dengele- nirken, küresel ticaret hacmi yüksek bir düzeyde kalaca- ğı tahmin ediliyor. SOYA ÜRETİCİLERİNDE HASAT ARTIŞI BEKLENİYOR 2018/2019 sezonunda dünya soya fasulyesi üretimi- nin yaşadığı düşüşü %8’lik artışla telafi ederek, 367 milyon ton gibi bir zirveye ulaşacağı tahmin ediliyor. Bu duruma ana üreticilerin tamamında artış ya da rekor beklenen hasat sebep gösteriliyor. Şu aşamada güney yarım küredeki manzara netleşmemiş olsa da, Brezil- ya’da ekim rekor hızda devam ederken, bölge gene- linde de erken sezon işaretlerinin cesaret verici oldu- ğu kaydediliyor. Mahsuldeki artış ve ihracattaki düşüş ihtimali dikkate alındığında, tahminler ABD stokları yıllık bazda %100’ün üzerinde bir artış kaydedeceği- ni, dünya genelindeki stokların ise %30’luk bir artışın sonucu olarak 51 milyon tonluk bir rekora koşacağını gösteriyor. TİCARET SAVAŞLARI ÇİN’İN SOYA İHRACATINI VURACAK Büyük ölçüde ABD ile yaşadığı ticaret anlaşmazlığının sonucu olarak Çin’in ihracatı yıllık bazda %5’lik bir daral- ma gösterecek. Yine de görece küçük pazarlara yapılacak olan teslimattaki artışlar, dünya genelindeki iş hacmi açı- sından yaşanan kaybı telafi ederek yıllık bazda 152 mil- yon tonluk düzeyi koruyabilir. PİRİNÇTE SİYASİ BELİRSİZLİK Endonezya ve Filipinler başta olmak üzere Asya’dan gelecek büyük miktarlı ithalat talebinin Sahra Altı Afri- ka merkezli kayıpları telafi edeceği öngörülürken, 2018 yılında dünya pirinç ithalat talebinin yıllık bazda değiş- kenlik göstermesi beklenmiyor. 2018/2019 sezonu için yapılan tahminlerde belirsizlik gözlemleniyor. Yine de Asyalı üreticilerin Çin’deki siyasi odaklı potansiyel bir azalmaya karşı duracağı varsayıldığında dünya genelin- de üretim geçen yılın zirvesini yakalayabilir. Tüketimin yıllık bazda 6 milyon ton artarak yeni bir zirveye ulaştığı görülürken, Çin’deki stok devirlerinin azalması da hesa- ba katıldığında dünya stok devirlerinin küçük bir miktar azalarak 125 milyon tona düşmesi muhtemel. Büyük ölçüde ABD’deki rakamlardan kaynaklı olmak üzere ana ihracatçıların toplam rezervlerinde artış yaşa- nabilir. 2019 yılında ticaret hacminin geçen yıla oranla 1 milyon ton artışın kaydedilmesiyle 49 milyon tona ula- şarak rekor düzeylerde gerçekleşeceği tahmin ediliyor. Buradaki itici gücün ise Afrika ve Yakın Doğu Asya’dan gelen talepler olduğu belirtiliyor.