Değirmenci Dergisi Sayı 109 / Ocak 2019

MAKALE 81 DEĞİRMENCİ / OCAK 2019 Miktarı 100 tonun üzerinde olan tüm tahıl yığınları için devirdaim sistemi zorunludur. İdeal devirdaim, gaz sızıntısına neden olmamak kaydıyla, tüm uygulama boyunca sürmelidir. Devirdaim sona erdirilirse, Foto 4’te görüldüğü gibi denge bozulur. Ölçme Uzaktan izleme yöntemleri, fumigasyon dünyasını tama- men değiştirmektedir. Hassas fumigasyon, pahalı bir yöntem olduğundan, çoğunlukla izleme sadece fumigasyonun ba- şında ve sonunda yapılmaktadır. Fumigasyon uygulayıcıları, uzak bölgelerdeki silolara operatörlerin her gün gidip ölçüm yapmasını masraflı ve zahmetli bulmaktadır. Kablosuz sensör- ler ise sürekli bilgi akışı için yeni fırsatlar yaratmaktadır. Bu sayede, uygulama anbean izlenmekte ve her aşamada düzel- tici eylemler ve değerlendirmeler mümkün hale gelmektedir. Akıllı yazılımlar, uygulamanın sonuçlarını önceden kestirmek- te ve tavsiyelerde bulunmaktadır. Birkaç yıl içinde tüm fumi- gasyon takipleri online olarak gerçekleştirilecektir. İnceleme Tüm fumigas- yonların ardın- dan, uygulama alanında canlı halde böcek ka- lıp kalmadığını belirlemek için ayrıntılı bir ince- leme yapılmalı- dır. Bu sayede, süreçlerdeki boş- luklar tespit edi- lir, düzeltici ve önleyici tedbirler alınır. Fumigas- yonun başarısızlı- ğa uğramasında; sızıntı, düşük dozaj, düşük nem oranı, düşük sıcaklık, yanlış ölçümler, sürenin yeterince uzun olmaması gibi etmenler rol oynayabilir. Eğer canlı böcekler bulduysak, uygulama başarı- sız olmuş demektir. Peki, canlı böcek bulmadıysak, ‘fumigasyon kesinlikle ba- şarılı olmuştur’ diyebilir miyiz? Muhtemelen, diyemeyiz. Zira, toplam böcek popülasyonunun (un kurdu için) sadece %15’i yetişkinlerden oluşur. Geri kalanı; larva, pupa, yumurta evre- lerindedir ve canlı olabilirler. Üstelik bunları tespit etmek de neredeyse imkansızdır. Uygulamanın yapıldığı bir yığında bir-iki ay sonra yeniden böcekler görülmeye başlarsa; bu durum, fumigasyonun başa- rısız olduğunun açık bir göstergesi sayılır. Uygulama sıklığı Fosfin talimatları ve ülkedeki düzenlemelere göre, aynı yı- ğın üzerinde ve aynı yıl içinde ikinci bir fumigasyona izin verilmeyebilir. Bu da, fumigasyon sanatını geliştirmeyi gerekti- ren başka bir sebeptir. Kimyasal olmayan fumigasyon yön- temlerinin silolarda başarılı olabilir mi? Oksijen, kontrollü atmosfer, CO2, N2 gibi uygulamaların dünyanın birçok böl- gesinde çok başarılı olduğu rapor edil- miştir. Akademik araştırmalar, kimyasal olmayan bu yöntemlerin kimyasal olan- lar kadar başarı olabileceğini göstermiş- tir. Ancak başarı için hassas izleme çok önemlidir. İnsan Sağlığı Bu konuda doğru yaklaşım, her uygulama için bir Risk De- ğerlendirmesi’nin yapılmasıyla başlar. Bu, Fumigasyon Planı’nın bir parçası da olabilir. Her fumigasyonda bizzat izleme, gerçek zamanlı izleme, görsel ve işitsel alarmlar mevcut olmalıdır. Ha- yat, riskte atılmayacak kadar değerlidir ve modern teknolojinin bize sağladığı imkanları kullanmamanın bahanesi olamaz. İşin püf noktası, hassas uygulama Modern fumigas- yonda, eski gelenek- sel sezgisel yöntem- lere yer yok. Yeni yaklaşımda, bilgiyi elde etmek ve kullan- mak çok önemli. Bö- cekler bile kendilerini geliştiriyorsa, biz de kendimizi geliştirmek zorundayız. Kaynaklar 1. IMFO grubuna sunum, Prof. C. Athanassiou, 2017 2. Fumigation Plan, Pestcon Systems Inc., 2016 3. Fumigating with Phosphine, GRDC Australia, 2013 4. Phosphine Fumigation Parameters, Coresta Guide No2, 2013 5. Fumigation Handbook, USDA, 2016 6. Pressure testing sealable silos, GRDC, 2014 7. Centaur sensors and platform, centaur.ag , 2019 Foto 4:Uygulama sırasında j-sistemin durdurulması, fosfin gazının doğal konveksiyon akımıyla hareket etmesine yol açarak dengenin bozulması ve ciddi dalgalanmalara neden olur. Foto 4:Uygulama sırasında j-sistemin durdurulması, fosfin gazının doğal konveksiyon akımıyla hareket etmesine yol açarak dengenin bozulması ve ciddi dalgalanmalara neden olur. Foto 5: Fumigasyon ve tahıl döküntülerini izlemek için kablosuz sensörlerle donatılmış bir silo