Değirmenci Dergisi Sayı 109 / Ocak 2019

PAKİSTAN 84 DEĞİRMENCİ / OCAK 2019 Dünyada üretilen pirincin sadece yüzde 10’u ihraç edi- liyor. Pakistan ise yıllık 3,5-4 milyon ton civarında pirinci yurt dışına satıyor. Yani üretiminin yarısından fazlasını ihraç ediyor. Ülkenin çeltik üretimi, avantajlı tarım ve iklim şartlarıy- la destekleniyor. Tarım ekonomisi uygulamalar geliştik- çe, çeltik veriminin de tedrici olarak artması bekleniyor. Başta uzun taneli pirinç olmak üzere, Pakistan’da üretilen pirinç çeşitleri, Ortadoğu ve Afrika dahil birçok pazarda rağbet görüyor. Aşağıdaki tablo, Pakistan’da pirinç piyasası ile ilgili te- mel bilgileri gösteriyor. Ame r i - kan Tarım Bakanlığı ( U S D A ) ise Pa- k i s t a n ’ ı n 2 0 1 8 - 1 9 dönemin- deki pirinç üretiminin 7,4 milyon ton ve ihracatının ise 4,25 milyon ton civa- rında gerçekleşeceğini tahmin ediyor. Pakistan’daki pirinç hasadının yüksek çıkmasının ardından, pirincin ton başına fiyatı yüzde 5 düşerek 365 dolara geriledi. Uluslararası Hububat Konseyi’ne göre, dünyadaki pi- rinç üretimi önümüzdeki beş yıl boyunca artış eğiliminde olacak. Ancak tüketim miktarındaki artış eğilimi azalarak devam edecek. Pakistan dahil büyük ihracatçıların elin- deki stok genellikle istikrarlı olarak görülüyor. Yani söz konusu dönemde dünya pirinç piyasasında çok büyük bir değişiklik beklenmiyor. Bununla birlikte, Hindistan ve Tayland’ın ihraç piyasa- larını her yıl yapacakları 10’ar milyon tonluk sevkiyatlarla domine etmeye devam etmeleri bekleniyor. Onların ar- dından 7 milyon ton ihracatla Vietnam gelecek. Pakistan ve ABD’nin yapacağı pirinç ihracatının ise hasada bağlı olarak hafif şekilde değişeceği tahmin ediliyor. Buğday: Buğday, Pakistan’ın temel tahıl ürünü durumunda. An- cak pirincin aksine, buğdayın üretimi, tüketimi ve ticare- tinde Pakistan küresel ölçekte çok büyük bir role sahip değil. Ancak 170 milyon nüfusa sahip ülkede hemen he- men herkesin buğday temelli gıdalar tüketmesi, bu ürünü ülkenin en önemli tahılı haline getiriyor. Pakistan, dünya genelinde yılda 700 milyon ton civarın- da üretilen buğdayın yüzde 4’ünden daha azını üretiyor. Ülkenin yıllık buğday üretimi 25-26 milyon ton, tüketi- mi ise 24-25 milyon ton civarında seyrediyor. Buğdayın hükümet tarafından satın alındığı bir sistem uygulanıyor. Son hasadın ardından 6 milyon tonluk buğdayın hükümet tarafından satın alındığı bildirildi. Amerikan Tarım Bakanlığı’na (USDA) göre, Pakis- tan’daki buğday üreticileri ton başına 310 dolar ödeme yapan hükümete satış yapıyor. Bu fiyat, küresel anlamda buğday üreticilerine verilen en iyi fiyatlar arasında. Hü- kümete ait depolarda halen 10,8 milyon ton civarında buğday stoku bulunduğu tahmin ediliyor. Ülkede önümüzdeki üretim sezonunda buğday ihraca- tının 1 milyon tonun biraz al- tında kalacağı tahmin ediliyor. Bu miktarın yaklaşık 800 bin tonunun süb- vanse edilmiş şekilde dışarıya satılması, 200 bin ton buğdaya eşdeğer unun ise Afganistan’a ihraç edilmesi planlanıyor. Pakistan’da üretilen buğdayın büyük bölümünün iç tü- ketime ayrılması sebebiyle ülkede canlı bir değirmencilik sektörü mevcut. Değirmenleri modernize etmek için ise yatırımcı aranıyor. Ayrıca, artan nüfusu beslemek için, ülkede tarım ekonomisi uygulamalarının iyileştirilmesi ve daha fazla buğday üretilmesi için fırsatlar mevcut. Tüm bu sebeplerle, Pakistan pazarının takip edilmesi önem taşıyor. Zira hem buğday hem de pirincin üretimi ve tüketimi için büyüme potansiyeli söz konusu. Her iki ürün için değirmencilik sektöründe yapılacak modernleş- tirmeler, tedarik zincirinde verimin artmasını ve tahıl ihra- catı çabalarının rekabet gücü kazanmasını sağlayacaktır. (*G. Chandrashekhar, global tarım ticareti ve emtia pi- yasaları uzmanı olan bir ekonomist, kıdemli editör ve po- litika yorumcusudur. Burada ifade ettiği görüşler yalnızca kendisini bağlar. E-mail: gchandrashekhar@gmail.com )