Değirmenci Dergisi Sayı 109 / Ocak 2019

PİYASA ANALİZİ 88 DEĞİRMENCİ / OCAK 2019 Ukrayna ise ikinci sırada geliyor. Bu sıralamanın gerekçesi kaliteydi. Çünkü Rus buğdayı, Ukrayna buğdayına göre daha yüksek kaliteye sahipti. Ancak köprünün altından çok sular aktı ve artık iki ülkede üretilen buğdaylar ara- sında fark yok. Yine de, lojistik sebeplerle Rus buğdayı daha ucuz. Türkiye’deki değirmenler, şu anda yıllık 15,5 milyon ton buğday işliyor ve bunu iki katına çıkaracak kapasiteleri de var. Bu durumda da Ukrayna buğdayının önemi artabilir. Mısır piyasası ise buğday kadar net değil. Öncelikle, Ukrayna’nın rekor düzeyde ürün mü ihraç edeceği, yok- sa sezon sonu stoklarını mı artıracağı bilinmiyor. İkincisi, ABD’de yağışlı hava sebebiyle bazı çiftçiler mısır ekimi için yeterli fırsat bulamadı. Petrol fiyatları ve ABD-Çin ti- caret savaşının ne yöne evrileceği de belirsiz. İki sorun da siyaset etrafında şekilleniyor. Mısır, biyoetanol yapımında kullanıldığı için, petrol ve mısır fiyatları arasında güçlü bir ilişki söz konusu. Yani petrolün fiyatı artarsa, mısırın fiyatı da artıyor. Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ilişkiler aslında Türkiye’yi doğrudan etkilemiyor, ancak dünyadaki arz-talep dengesini ve ticaret akışını belirlediği için Türkiye de bu durumdan dolay- lı olarak etkileniyor. Ancak Ukrayna mısırına olan talebin arzdan yüksek olması durumunda, yakın dönemde fiyatlarda yükseliş öngörebiliriz. Geçtiğimiz sezon da başlıca faktör politika oldu. Türkiye’nin bazı dost- larıyla ticaret yapmak, yaptırımlar sebebiyle çok güç ve hatta imkansız olduğu için, bu ülkelere tahılların yeniden satışı olağan bir uygulama olarak ortaya çıktı. Bu durum da Tür- kiye’den yapılan talepleri artırdı. Uluslararası Tahıl Konseyi’nin yeni sezon için Türkiye ile ilgili tahminleri şu şekilde: SOYA FASULYESİ: 2018/19 se- zonunda toplam tüketimin 3,1 mil- yon ton olması bekleniyor ve bunun neredeyse tamamı ithal edilecek. 2017/18 döneminde 2,8 milyon tona ulaşan ithalat, toplam tüketimden daha fazlaydı. BUĞDAY: 2018/19 sezonunda toplam tüketimin, bir önceki satış yılına göre hafif şekilde artarak 19,2 milyon tona yükseleceği tahmin edili- yor. Önceki dönemde 6,2 milyon ton olarak gerçekleşen ithalat ise 5 mil- yon tona yaklaşacak. MISIR: 2018/19 döneminde top- lam tüketim, bir önceki dönemde ol- duğu gibi 9,3 milyon ton civarında ve ithalatın da hemen hemen aynı düzeyde olması bekleniyor. Ukrayna ve Türkiye arasında tahıl ticareti de hızla geli- şiyor. Aşağıdaki grafikler, Ukrayna’nın Türkiye’ye ihracat hacmini gösteriyor. Ukrayna para biriminin değer kaybetmesi sayesinde ta- hıl fiyatları ucuzlasa da Türk lirası da değer kaybetti ve kısa süreliğine birçok Türk alıcı lisanslarını kaybetti. Şimdi durum yeniden istikrara kavuştu ve ticaret akışı büyüme- ye devam ediyor. Sorgum, yulaf ve çavdar gibi tahıllarda da bu sezon pi- yasalardaki beklentileri şöyle özetleyebiliriz: SORGUM Sorgum, mısırın yedeği olarak görülüyor. Amerikan Tarım Bakanlığı’na göre, sorgum üretimi 2014/15 sezo- nundan bu yana %11 düşerek 59 milyon ton seviyesi- ne geldi. En büyük düşüş; 11 milyon tondan 9,2 milyon tona gerileyen ABD’de; 6,2 milyon tondan 4 milyon tona