Degirmenci Dergisi Sayı: 112 Mayıs 2019

103 MAKALE MAYIS 2019 ÖZET Deltamethrinin mısırda Sitophilus oryzae L. (Pirinç Biti) ve Plodia interpunctella (Hübner) (Kuru Meyve Güvesi)’ya uzun süreli etkisinin belirlenmesi amacıyla 25 ºC sıcaklık koşullarında litrede 25 g. saf Deltameth- rin ve 250 g. saf Piperonyl butoxide (PBO) içeren K-O- biol EC25’in önerilen konsantrasyonu (10 ml ilaç+ 1lt su/ 1 ton ürün) ve bu konsantrasyonun alt ve üst kon- santrasyonları kullanılarak 6 aylık biyolojik testler yürü- tülmüştür. Bu amaçla 5, 7.5, 10, 15, 20, ve 30 ml ilaç+ 1lt su/ 1 ton ürün konsantrasyonları mısır üzerine uy- gulanmış ve uygulama yapılan ürünlere uygulamadan 1 gün ve 1, 2, 3, 4, 5 ve 6 ay sonra S. oryzae ve P. in- terpunctella erginleri bırakılmıştır. Yürütülen testlerden elde edilen sonuçlara göre 7.5 ml ilaç+ 1lt su/ 1 ton ürün ve daha üst konsantrasyonlarında uygulamadan 1 gün bırakılan S. oryzae ve P. interpunctella erginlerinin tamamen öldüğü gözlemlenmiştir. 20 ve 30 ml ilaç+ 1lt su/ 1 ton ürün uygulamalarında, ilaçlamadan sonra farklı tarihlerde sonra ürün içerisine bırakılan S. oryzae ve P. interpunctella erginlerinin tamamının öldüğü be- lirlenmiştir. Sonuç olarak 10 ml ilaç + 1 litre su / 1 ton mahsul dozunun uygulamada başarı ile kullanılabileceği kanısına varılmıştır. 1.GİRİŞ Tahıllar hem insan beslenmesi bakımından hem de hayvancılık sektöründe önemlidir. Hasat sonrasında iş- lenmemiş tahıl çeşitli süreler ile depolanmakta ve hatta sonrasında işleme tesislerinde tekrar depolama süreci geçirebilmektedir. Depolanan ürünlerdeki kabul edilen %10 oranındaki kaybın yarısının (%5) böceklerden meydana geldiği belirtilmektedir (Esin, 1971). Ülkemiz- de depolanmış tahıl zararlılarının kontrolünde en yaygın kullanılan kimyasal mücadele yöntemi içerisinde alimin- yum-fosfin ile fumigasyon ve kontak etkili sentetik in- sektisitler (Chlorpyrifos-metil, pirimiphos-metil, malat- hion, deltamethrin+piperonyl butoxide) yer almaktadır. Bu çalışmada etkili maddesi litrede 25 g. saf Deltameth- rin ve 250 g. saf Piperonyl butoxide (PBO) olan ticari insektisit K-Obiol EC 25’in depolanmış tahıllarda zararlı Sitophilus oryzae (L.) (Pirinç Biti) ve Plodia interpun- ctella (Hübner) (Kuru Meyve Güvesi) erginlerine kar- şı biyolojik etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda laboratuvar koşullarında K-Obiol EC 25’in önerilen dozu ile iki alt ve 3 üst dozu mısır üzerine direk püskürtme yapılarak S. oryzae ve P. interpunctella’ya karşı biyolojik etkinliklerini belirlemesi amaçlanmıştır. 2. MATERYAL VE METOT 2.1. Test Edilen Ürünler ve Böcek Türleri Standart ilaç denemesinde böcekler ile bulaşık ol- mayan %10±0.2 ürün nemi içeren danelik “Pione- er-3394” mısır çeşidi (Zea mays L.) kullanılmıştır. İlaç denemesinde mısır üzerinde Sitophilus oryzae (L.) (Pi- rinç Biti) ve Plodia interpunctella (Hübner) (Kuru Meyve Güvesi) erginleri kullanılmıştır (Şekil 1). Şekil 1. Plodia interpunctella (Kuru Meyve Güvesi) ve Sitophilus oryzae (Pirinç Biti) erginleri 2.2. Biyolojik testlerde kullanılan ilaç ve uygulama konsantrasyonu Biyolojik testlerde ülkemizde depolanmış tahıl zararlı- larına karşı koruyucu insektisit olarak ruhsatlı ve litrede saf 25 gr Deltamethrin aktif madde ve litrede 250 gr saf Piperonyl butoxide (PBO) K-Obiol EC 25 kullanılmıştır. Standart ilaç denemesinde depolanmış tahıl zararlılarına 6 ay koruma için önerilen 10 ml ilaç + 1 litre su /1 ton mahsul dozu ile bu önerilen dozun iki alt dozu (5 ml ve 7.5 ml ilaç + 1 litre su / 1 ton mahsul) ve üç üst dozu (15 ml, 20 ml ve 30 ml ilaç + 1 litre su / 1 ton mahsul) ürün üzerine Airbrush (havalı boya tabancası) yardımıy- la direk püskürtülerek kullanılmıştır. 2.3. Laboratuar Koşullarında İlacın Etkinliğini Be- lirleme Testleri ve Deneme Yöntemi Tüm biyolojik etkinlik testleri 25±1 ºC sıcaklıkta % 60±5 nispi nemde ve karanlık iklim odasında mısır üze- rinde yürütülmüştür. Mısır daneleri terazi yardımıyla 3 kg’lık partiler halinde tartılarak tek sıra olacak şekilde plastik küvetlerin içerisine yerleştirilmiş ve uygulanacak insektisit solüsyonu Airbrush boya tabancasıyla ürün üzerine püskürtülmüştür. Kontrol grubu için aynı işlem su kullanılarak yapılmış ve ilaçlama yapılan ürünler 24 saat süreyle kurumaya bırakılmıştır. Ürün kuruduktan sonra her 3 kg’lık ilaçlı üründen 200 gr numune alına- rak 250 ml’lik cam kavanozların içerisine konulmuş ve üzerine 25 adet S. oryzae ve P. interpunctella erginleri