Değirmenci Dergisi Sayı: 114 Eylül 2019

54 KAPAK DOSYASI EYLÜL 2019 Birleşmiş Milletler’e (BM) göre 7.6 milyar olan dünya nü- fusu, 2050 yılına kadar yüzde 20 artarak 10 milyara daya- nacak. Araştırmalar, başta buğday olmak üzere temel gıda ürünlerine olan talebin yüzde 60 artacağını gösteriyor. Dün- yadaki nüfus artışının neredeyse tamamı gelişmekte olan ülkelerde gerçekleşecek. Kentleşme hız kazanmaya devam edecek. Bugün yüzde 49 olan şehirli nüfus, 2050’ye ge- lindiği yüzde 70’i bulacak. Daha büyük, daha kentsel ve daha zengin bu nüfusu beslemek için gıda üretiminin de yüzde 70 oranında artması gerekiyor. Örneğin, dünya nü- fusunun beslenmesinde temel rol oynayan tahıllarda yıllık üretimin bugünkü 2,1 milyar ton seviyelerinden 3 milyar ton düzeylerine çıkması gerekiyor. Ancak gıda üretimi, iklim değişikliğinin tehdidi altında. Tarıma elverişli araziler de sı- nırlı. Bundan dolayı artan nüfusun, yeterli ve kaliteli gıdaya ulaşma hakkı olarak tanımlanan gıda güvencesinin temini gezegenimizin karşı karşıya kaldığı en büyük meydan oku- malarından biri. Hayatî önemdeki gıda güvencesi konusu tartışılırken ele alınması gereken bir diğer kritik başlık ise gıda güvenliği. “Gıda güvenliği olmaksızın gıda güvencesi olmaz” tespiti yerinde bir değerlendirme. Çünkü gıda güvencesinin temeli olan gıdaya erişim, elde edilen yiyecek sağlıklı olduğunda bir anlam ifade ediyor. Gıda erişimindeki iyileştirmeler, be- sin kalitesi ve güvenliği sağlanmaksızın, gıda ve su kaynaklı hastalıklar önlenmeksizin fayda sağlamaz. Zararlı bakteri, virüs, parazitler ya da kimyasal maddeler içeren sağlıksız gıdalar, ishalden kansere 200’den fazla has- talığa yol açıyor. Dünyada her yıl yaklaşık 600 milyon kişi kirli yiyecekler nedeniyle hastalanıyor. Bu kişilerden ortala- ma 420 bini hayatını kaybediyor. 5 yaşın altındaki çocuklar, her yıl 125 bin ölümle gıda kaynaklı hastalık yükünün % 40’ını çekiyor. GIDA GÜVENLİĞİ, SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ ARTIRIYOR Güvenli gıda, sadece insan sağlığı için değil aynı zamanda ülke ekonomileri için de önemli. Dünya Bankası tarafından yapılan bir araştırmaya göre, düşük ve orta gelirli ülkelerde gıda kaynaklı hastalıklar yılda en az 100 milyar dolara mal oluyor. Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Yasemin Açık’a göre güvenli gıda üretimi, özellikle kırsal alanlarda ekonomik kal- kınmayı ve yoksulluğun azaltılmasını sağlayan piyasaya eri- şimi ve verimliliği sağlayarak sürdürülebilirliği artırıyor. Açık, “Tüketici gıda güvenliği eğitimine yapılan yatırım, gıda kay- naklı hastalıkları azaltma ve yatırılan her bir dolar için 10 dolara varan tasarruf getirme potansiyeline sahip. Dolayı- sıyla gıda güvenliğinin sağlanması, Birleşmiş Milletler Sür- dürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden pek çoğuna ulaşmanın anahtarı konumunda. Küresel gıda standartlarına uymak,