Değirmenci Dergisi Sayı: 114 Eylül 2019

ENDONEZYA 96 EYLÜL 2019 Güney Afrika, 57 milyon nüfusa sahip bir üst-orta gelir eko- nomi. Ülke, Afrika kıtasındaki en gelişmiş ve çeşitlendirilmiş ekonomilerinden birine sahip. Gelişmiş bir iş piyasasına bulun- duğu ülke, Sahra-altı Afrika pazarlarına açılan bir kapı niteliğin- de. Ülke, büyüyen pazar ve gelişmiş bir altyapıya sahip olması nedeniyle, hem ithal hem de yerel olarak üretilen tarım ürün- lerinin tüm Güney Afrika bölgesine etkin bir şekilde dağıtımını yapılmasına imkan sağlayan stratejik bir konuma sahip. Güney Afrika ekonomisi, Nijerya’dan sonra Afrika’daki en büyük ikinci ekonomi. Serbest piyasa ekonomisine sahip ülke, gelişmekte olan pazar konumunda. Ülke ekonomisi, gelişme yönlü bir yapı sergilemektedir. Ülkenin dünya ekonomisiyle bü- tünleşmesi 1994 yılında demokrasiye geçişiyle birlikte ivme ka- zandı. Afrika’daki sanayileşmiş nadir ülkelerden biri olan Güney Afrika, apartheid yönetimi dolayısıyla uygulanan yaptırımların 1996 yılında sona ermesinin ardından hızlı bir büyüme periyodu yakaladı. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’sını 15 yıl içinde üçe katlayarak 2011’de 400 milyar dolar büyüklüğünde bir ekonomi oldu. Aynı dönemde, dış döviz rezervleri 3 milyar dolardan yaklaşık 50 mil- yar dolara yükseldi. Güney Afrika yönetimi, ekonomik ilerlemeyi hızlandırmayı, daha kapsayıcı bir toplum oluşturmayı, yoksulluk ve eşitsizliği ortadan kaldırmayı ve GSYİH’yı 2030 yılına kadar iki katına çıkarmayı hedefliyor. Ülkede on bir resmi dil var, ancak ticarette daha çok İngilizce kullanılıyor. Güney Afrika, yakaladığı ekonomik büyüme sayesinde özel- likle Sahra-altı Afrika ülkeleri olmak üzere, Afrika kıtası ülkele- rini etkisi altına alan örnek bir ülke konumuna geldi. ‘Sahra-al- tı Afrika ülkelerine açılan kapı’ olarak nitelendirilen ülkenin, diğer ülkeler ile ilişkilerine son yıllarda derinlik kazandırdığı gözleniyor. Kıtada siyasi ve ticari alanda önemli uluslararası ör- gütlenmeler (African Union-AU, South African Development Community-SADC gibi) hız kazanırken, Güney Afrika’nın bu alanlarda önemli yeri ve rolü bulunuyor. Çeşitlilik gösteren bir tarımsal üretime sahip Güney Afrika, buğday, pirinç, tavuk eti ve yağlı tohumlar hariç, çoğu temel gıdada kendi kendine yeterli. İş yaratma ve ekonomik kalkın- mada önemli bir rol oynayan gelişmiş bir tarım sektörüne sahip olan ülke, başta narenciye, şarap, meyve ve mısır olmak üzere Afrika’nın en büyük tarımsal ürün ihracatçısıdır. Tarım sektörü, Güney Afrika’nın 2018’deki toplam ihracat gelirlerine yaklaşık yüzde 10’luk (11,1 milyar dolar) katkı yaptı. Başlıca ihracat ürünleri olarak portakal, üzüm, şarap ve mısır ön plana çıkıyor. Güney Afrika, geçtiğimiz yıl 7.7 milyar dolarlık ta- rım ve gıda ürünleri ithal etti. İthal edilen başlıca ürünler pirinç (437 milyon dolar), buğday (395 milyon dolar), tavuk eti (389 milyon dolar) ve soya küspesi (173 milyon dolar). MISIR TEMEL BESİN KAYNAĞI Tahıl endüstrisi, ülkedeki en büyük tarımsal endüstrilerden biri ve tarımsal üretimin toplam% 30’dan fazlasını karşılamak- ta. Ülkede en fazla yetiştirilen tahıl ürünü mısır. Mısır, hem Gü- ney Afrika hem de 16 ülkeden oluşan Güney Kalkınma Toplu- luğu (SADC) bölgesinde en temel besin kaynağı. Bu bölgedeki ana mısır üreticisi olan Güney Afrika, yılda ortalama 12 milyon ton mısır üretimi gerçekleştiriyor. Ülkenin yıllık mısır tüketimi de yıllık ortalama 11 milyon tonun üzerinde. Ülke, ihtiyaç fazlası mısırı genellikle komşu ülkelere ihraç ediyor. ABD Tarım Bakanlığı (USDA), Güney Afrika’nın 2019/20 sezonunda yaklaşık 1,0 milyon ton mısır ihraç edebileceğini öngörüyor. Öte yandan, ülkenin kuraklığın etkisiyle düşen üre- timi artırmak için 2018/19 sezonunda yaklaşık 500 bin ton sarı mısır ithal etmek zorunda kalacağı tahmin ediliyor. Güney Af- rika’nın 2018/19 sezonunda mısır üretiminin, bir önceki döne- me göre yüzde 13 azalarak 10.9 milyon ton olması bekleniyor. Bununla birlikte, Güney Afrika hâlâ bölgedeki kuraklıktan sonra ithalat talebinin arttığı komşu ülkelere (Botsvana, Lesoto, Eswatini, Namibya, Mozambik ve Zimbabve) 1.0 milyon ton mısır tedarik edecek durumda. Güney Afrika 2017/18 döne- minde toplam 2,1 milyon ton mısır ihraç etti. Güney Afrika’da mısır tüketimi, son on yılda nüfus ve ekonomik büyümenin et- kisiyle ortalama olarak yılda yüzde iki oranında arttı. USDA, mısır talebindeki artışın 2019/20 sezonunda 11.2 milyon tona ulaşacağını öngörüyor. Güney Afrikalılar yıllık ortalama 100 ki- logram mısır tüketiyor. BUĞDAYDA İTHALATA BAĞIMLI Son istatistikler, Güney Afrika’da buğday üretiminin baskı