Değirmenci Dergisi Sayı: 117 Mart-Nisan 2020

100 PİYASA ANALİZİ MART-NİSAN 2020 ABD Tarım Bakanlığı (USDA), 2019/20 yılı soya fasulye- si üretim tahminlerini 53 milyon tondan 54,1 milyon tona revize etti. Bazı mahsuller aşırı nemden zarar görürken bazı bölgelerde kuraklık söz konusu. Bu nedenle mahsul miktarı neticede tahmin edilen seviyede olabilir. Arjantin Tarım Ba- kanlığı, soya fasulyesi ve işlenmiş ürünlere yönelik ihracat vergilerini %33’e kadar çıkarmayı planladıklarını doğrula- dı, ancak sadece bin tonun üzerinde soya fasulyesi satan çiftçiler için. Pazara destek veren ihracat lisanslarının askıya alındığını da hatırlayalım. Bazı bölgelerde kuraklık yaşanıyor, mahsul %5 azalabilir. Brezilya’da ise şubat ayında yapılan soya fasulyesi ihracatı, geçen yılın aynı ayının rakamlarına kıyasla %3 daha aşağıya tekabül edecek şekilde 5,12 milyon tona ulaştı. Bunun %72’i Çin’e gönderildi. Aynı zamanda, soya fasulyesi hasadı geçen yılın gerisinde kaldı ve bugün alanın %40’ına denk geliyor. Afrika domuz vebası için bir aşı bulunduğu yönündeki yeni açıklama, soya fasulyesi küspesi için fiyat tekliflerinde keskin bir artışa neden oldu. Ancak bu aynı istikametteki ilk açıklama olmadığından ve daha fazla salgın kayda geçtiğinden ötürü pi- yasa sakinleşti. ABD Tarım Bakanlığı’nın tahminlerine göre Çin, alışıldığı üzere ilkbaharın sonlarında ve yazın başlarında Ameri- kan soya fasulyesi satın almaya başlayacak. K a n a d a ’ n ı n Çin’e soya fa- sulyesi ihracatı 2019/20’de bü- yük bir yurt içi felaketi tetikleye- bilir. Dolayısıyla Kanada stoklarını sezon sonunda artırmalı. Kanada yeni pazarlar bulmaya çalışıyor, örneğin Hindistan. Danış- manlık şirketi Strategie Grains, aylık raporunda AB’deki kolza tohumu tahminlerini bu yıl 18,05 milyon tondan 17,85 mil- yon tona düşürdü. Revize edilen tahmin, geçen yıl gerçek- leşen ve 13 yılın en düşük seviyesi olan 16,89 milyon ton üründen %5,7 daha yüksek. MAKRO EKONOMİ Amerikan borsası 3 Mart’ta düştü. İki gün boyunca artı/eksi %4’lük hareket, oynaklığı yüksek seviyede tutmaya devam edi- yor. Yatırımcılar G7 merkez bankalarından koordineli ekonomik destek bekliyor. Kanada Merkez Bankası 2 Mart’ta iskonto ora- nını %0,5 oranında düşürdü. ABD sağlık sektörüne 8,3 milyar dolarlık finansal destek paketi açıkladı. IMF de koronavirüsten en fazla etkilenen ülkelere 50 milyar dolarlık (hızlı finansman programı kapsamında yoksul ülkelere 10 milyar dolar ve başka bir hızlı bağış toplama aracının parçası olarak diğer herkese 40 milyar dolar) destek verecek. ABD’de, Demokratik Parti başkan adayı Joe Biden liderliği- ni güçlendirdi - şimdi bahisçiler ona %84 ve en güçlü rakibi Sanders’a ise sadece %18 şans tanıyor. Demokrat Parti’nin te- pesi eski başkan yardımcısı Biden’dan yana ve açık bir şekilde Sanders’a karşı. Zaten ABD Bağımsız Vermont Senatörü Bernie Sanders’ın seçim kampanyası, Demokrat Parti ön seçimlerinde rakibi Joe Biden’ın iyice gerisine düşen başkan aday adayının yarıştan çekilebileceğinin sinyallerini verdi. Biden’in kasım ayın- da Trump karşısında yarışmasının, piyasalar için stratejik olarak daha iyi olacağı konuşuluyor. Çinliler, 10 Mart’tan itibaren işlerinin başına dönmeye başladı. Çin menşeli ürünleri mart ayı sonuna doğru yavaş yavaş yeniden raflara dönmeye başladığına şahit oluyoruz. Bu nedenle, ikinci çeyreğe ilişkin beklentiler ilk çeyreğe göre çok daha olumlu. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre normal gripte ölüm oranı yüzde 1. COVID-19’da ise bu oran yüzde 3,4. Yani, koronavirüs 3,4 kat daha tehlikeli. Ancak genel olarak piyasa- larda koronavirüs sebebiyle yaşanan panik şimdilerde boşa çıkı- yor. İnsanlar ve yatırımcılar sürece alışıyor. Brezilya para birimi, gelişmekte olan piyasalar arasında en düşük değere sahip para birimlerinden biri ve bu durum ülke- nin ürünlerini dış pazarlarda cazip hâle getiriyor. Euro’nun zayıf olması da Avrupa tahılı için olumlu. Bahar geliyor. Peki emtia borsası ekranlarında göreceğimiz renk de ‘yeşil’ olacak mı?