Değirmenci Dergisi Sayı: 117 Mart-Nisan 2020

AVUSTRALYA 92 MART-NİSAN 2020 son 26 yıldır kesintisiz ekonomik büyüme gösterdi. Gelişmiş dünyanın en yüksek büyüme oranlarından birine sahip olan ülke, dünyanın en büyük 13. ekonomisi. Ülke, büyük ölçekli tarım ürünleri ihracatından ve güçlü finans sektöründen fay- dalanıyor. IMF, ülke iş gücü piyasasında sürekli güçlenmenin ardından hane halkı tüketiminin toparlanmasını beklediğin- den ötürü 2020 ve 2021 için %2,3 ve %2,6’lık bir GSYİH büyümesi öngörüyor. Avustralya’nın tarım endüstrisinin ülke ekonomisine katkısı yaklaşık 60 milyar dolar. Tarım, toplam iş gücünün %2,5’ini teşkil etmekte ve GSYİH’ye %2,5 oranında katkıda bulun- maktadır. Bununla birlikte, tarım sektörü ihracat için en önemli endüstri kalemlerinden biri. Avustralya geniş arazilere sahip bir tarım ülkesi ve dünyanın başlıca yün, et, buğday ve pamuk ihracatçılarından biri. Avustralya, dünyanın en büyük tahıl üreticilerinden ve ih- racatçılarından biri olarak dikkat çekiyor. Avustralya tahılı - buğday, arpa, kanola, yulaf ve bakla- dünya çapında gıda ve hayvan yemi endüstrilerinde kullanılmak üzere ihraç ediliyor. Gelir anlamında Avustralya tahıl ihracatının yüzde 57’sini teş- kil eden buğday açık ara en önemli ürün. Arpa (yüzde 10), yağlı tohumlar (yüzde sekiz) ve bakliyat (yüzde altı) geriye kalan üretimin çoğunluğunu oluşturuyor. Mevsim şartları iyi olduğunda Avustralya, 40 milyon tona kadar tahıl üretimi gerçekleştirebiliyor. Bununla birlikte, Avustralya tahıl çiftliklerinin verimliliği, karlılığı ve küresel rekabet gücü; rekolte, üretim maliyetleri, emtia fiyatları ve döviz kurundaki dalgalanmalardan etkileniyor. Avustralya, dünya buğday üretiminin sadece %3’ünü oluş- turan nispeten küçük bir buğday üreticisi olmasına rağmen, toplam dünya buğday ihracatının %15-18’ini karşılıyor. Bu rakam onu ihracat pazarının önemli bir aktörü hâline geti- riyor. Avustralya’nın buğday ihracatı, Endonezya, Mısır, Irak ve Japonya ile Asya ve Orta Doğu’da yoğunlaşmış ve son yıllarda Çin’e yönelik de büyüme göstermiştir. Bununla birlikte, Avustralya’nın artan tahıl pazarında rekabetçi kalabilmek için tahıl tedarik zincirlerinde reform yapmaya devam etmesi gerekiyor. Avustralya İhracat Tahıl İnovasyon Merkezi’nin (AEGIC) hazırladığı bir rapora göre, 2014’ten bu yana Avustralya tedarik zincirlerinde verimli- liği artırmak için yapılan büyük yatırımlara rağmen, kulla- nıcılara yönelik maliyetler düşük bir miktarda azaldı veya sabit kaldı. AEGIC Baş Ekonomisti Profesör Ross Kingwell, Avustralya tedarik zincirleri ve tahıl üretiminde maliyetle- rinin - uzun mesafe nedeniyle nakliye maliyetlerinin daha yüksek olduğu Kanada hariç - çoğu rakibe kıyasla yüksek olduğunu belirtiyor. Prof. Kingwell, şu tespitlerde bulunu- yor: “Tedarik zinciri maliyetleri, Avustralya’daki toplam tahıl üretim maliyetinin %30-35’i kadarı ve bu oran rakip ülkeler arasında da aşağı yukarı aynı düzeydedir. Öyle olsa bile, Ukrayna, Rusya ve Arjantin gibi rakipler, düşük işçilik maliyetlerinden ve büyük üretim artışları nedeniyle artan ölçek ekonomilerinden faydalanıyorlar. Avustralya’da ge- nel tedarik zinciri maliyetleri ya az bir miktarda düştü ya da sabit kaldı.” Profesör Kingwell, Avustralya tahılının rekabetten kopma- ması için harekete geçilmesi gerektiğini söylerken şu tavsi- yelerde bulunuyor: “Avustralya tahılının uluslararası alıcılar nezdinde cazip kalması gerekiyor, bu nedenle uygun fiyatlı kalması ve son kullanıcılar tarafından talep veya arzu edilen özelliklerle amaca uygun olması gerekiyor. Avustralya tahıl endüstrisinin gittikçe artan bir şekilde, yakın bölgedeki ka- zancı yüksek pazarlara ihracat yapmaya ve rakipler tarafından kolayca veya ucuz bir şekilde kopyalanması mümkün olma- yan özelliklere sahip yüksek kaliteli buğday sunmaya odak- lanması gerekecek.”