Değirmenci Dergisi Sayı: 120 Eylül-Ekim 2020

48 EYLÜL-EKİM 2020 HABER Uluslararası Gıda Politikası Araştırmaları Enstitüsü (IFPRI), COVID-19 pandemisinin gıda gü- venliğinin temellerini sarstığına dikkat çekti. Gıda tedarik zincirine yönelik engeller gıda güvenliğini tehlikeye atıyor Tarım ve gıda piyasaları, karantina önlemlerinden kaynaklanan istihdam açıklarından dolayı engellerle karşılaşırken, gelir kayıpları, okul ve restoranların ka- panmasının yol açtığı büyük talep kaymaları söz konu- su. Uluslararası Gıda Politikası Araştırmaları Enstitüsü (IFPRI) uzmanları tarafından kaleme alınan makalede, COVID-19’un gıda sistemleri, global ekonomi, yoksul- luk, sağlık ve ticaret üzerindeki etkilerine dikkat çekiliyor. Makalenin yazarlarından IFPRI Genel Direktörü Johan Swinnen’e göre, pandeminin gıda güvenliği üzerindeki en önemli etkisi, gelirlerin düşmesi ve bunun sonucun- da da gıdaya erişimin tehlikeye düşmesinden kaynakla- nıyor. Swinnen, “Bu, özellikle toplam gelirlerinin yüzde 70’ini gıda ihtiyacını karşılamak için harcayan aşırı yok- sullar için önemli bir endişe kaynağı.” tespitini yapıyor. Uluslararası Para Fonu (IMF) tahminlerine göre dünya ekonomisi 2020’de %5 küçülecek. Bu, 2008-2009 fi- nansal krizinden daha derin bir global resesyonu işaret ediyor. IFPRI modellemeleri, bu kadar derin bir reses- yon durumunda, aşırı yoksul insan sayısının %24 ar- tacağını yani 150 milyon insanı daha aşırı yoksulluğa düşeceğini gösteriyor. Aşırı yoksulların sayısındaki artış en çok Sahra Altı Afrika ve Güney Asya’da görülecek. Swinnen,“Gıda sistemlerine yönelik engeller, yoksul- ların kritik gelir kaynaklarını etkilerken, başta besleyici gıdalar olmak üzere gıdaya erişim imkanını da azaltı- yor.” ifadelerini kullanıyor. Uzmanlara göre, gelir ka- yıpları özellikle meyve, sebze ve hayvansal ürünler gibi besin değeri yüksek gıdaların tüketimini etkileyecek. Dünya genelinde birçok hükümet, temel gıda maddeleri- nin bulunabilirliğini sağlamak için çaba harcadı ve sosyal mesafe kısıtlamalarının en sıkı şekilde uygulandığı ülkeler- de bile bu ürünlerin tedarik zincirleri korundu. Ancak farklı ülkelerdeki gıda tedarik zincirlerin durumu her ürün için aynı özelliği göstermiyor. Yüksek oranda makineleşmenin görüldüğü sermaye yoğun gıda değer zincirleri (özellikle zengin ülkelerde buğday, mısır ve soya fasulyesi üretimi) önemli sorunlarla karşılaşmadan devam etti. Ancak fakir ülkelerde gıda üretim daha çok emek yoğun olarak ger- çekleştiriliyor. Bunun yanında, meyve ve sebze gibi gıda- ların üretiminde insan emeğine dünya genelinde çok daha fazla ihtiyaç duyuluyor. Hastalığın yayılma riski, istihdam açığı, nakliye ve lojistik sorunları gibi risklerden dolayı, söz konusu gıda değer zincirleri daha fazla sorunlarla karşı karşıya kaldı. Zengin ülkelerdeki gıda işleme sektörleri de bu kısmen bu sorunlardan etkilendi. ABD’de ve Avrupa’da et işleme tesislerinde çalışan 30 bin işçinin COVID-19 testi pozitif çıktı ve birçok tesis geçici olarak kapatıldı. IFPRI Piyasalar, Ticaret ve Kurumlar Bölümü Direktörü Rob Vos, tarım faaliyetleri ve aktörlerinin COVID-19 kı- sıtlamalarından muaf olmasının, gıdanın tarladan sofraya ulaştırması bakımından kritik önemde olduğuna dikkat çekiyor. Gıdanın bulunabilirliği ve gıda arzının istikrarı açı- sından ticaret de temel önemde.