Değirmenci Dergisi Sayı:123 Mart - Nisan 2021

62 RÖPORTAJ MART - NİSAN 2021 Bu kesimin çıkarlarını koruyacak güçlü bir lobisi yok. Şeker sektörünün, hayvan yetiştiricilerinin lobileri çok etkili. İhracat kısıtlamalarına karar verilmesinde de onların etkisi büyük oldu. Sebze yetiştiricilerinin de aynı şekilde güçlü lobileri var. Ancak tahıl yetiştiricileri bir araya gelerek böyle bir lobi oluşturabilmiş değil. Şimdi başlarına gelen şey de biraz bundan kaynaklanıyor. TAHIL EKİMİ YAPILAN ALANLAR DARALACAK Buğday üreticilerinden gürültülü bir tepki beklemiyorum. Buğday yerine başka ürünlere yönelmek isteyeceklerdir. Fakat kısıtlama sadece buğdayla kalmıyor. Mısır ve yağlı tohumlarda da ihracat kısıtlamaları söz konusu. Şeker piyasasına da müda- hale ediliyor. Yani buğday yerine ne ekeceklerine karar verme- leri zor. Çünkü artık tüm piyasalara müdahale ediliyor. Ancak biz, en azından önümüzdeki sezon için çiftçilerin başta buğday olmak üzere tahıl ekmek yerine yağlı tohumlara geçiş yapmala- rını tavsiye ediyoruz. Bu, mevcut şartlar altında, daha mantıklı bir kumar olacaktır. Tepkilere gelince... Hayır, en azından şu aşamada bir grev beklemiyorum. Çünkü ne bir lobi var ne de bir sendika. Bu tür eylemleri sürükleyebilecek bir örgütlenme söz konusu değil. Ancak, başta buğday olmak üzere, tahıl ekimi yapılan alanlar daralacaktır. ‘BU İŞTEN EN ÇOK ABD KÂRLI ÇIKAR’ Rusya’nın yaptığı açıklamadan sonra Mısır gibi bazı bü- yük buğday ithalatçıları ihaleleri erteledi. Türkiye de 400 bin ton buğday almayı planlıyordu ancak yalnızca 95 bin tonluk sipariş verdi. Rusya’nın en önemli müşterileri nereye yönelecek? Çünkü bu ülkelerden büyük bir talep söz konu- su ve gıda güvenliğini sağlama almak istiyorlar. Rusya’nın bu kararından buğday ihracatçısı ül- kelerden hangileri kârlı çıkar? Rus buğdayının müşterileri için bu sezon zor geçecek. Özellikle de Tür- kiye, Mısır ve Ortadoğu-Kuzey Afrika ülkeleri. Daha önce de belirttiğim gibi, kısıtlamalara rağmen Rusya ihracat yap- mayı sürdürecek. Yani tahıl piyasaları bu duruma katlanacak. 25 Euro’luk güm- rük vergisine rağmen ihracat devam etti. Yani mart ayında sıfır ihracat gibi bir durum söz konusu olmayacak. Fakat sezon içerisinde ihracat hacmi düşecek. Buğday ihracatının 40,8 milyon tona ulaşacağını tahmin ediyorduk ancak yeni vergilerin ardından bu tahminimizi 37,8 milyon ton olarak revize ettik. Ukrayna’da ihracat kotasına nere- deyse ulaşıldı. AB ülkelerinde de arz talep dengesi hassas bir noktada. So- nuç olarak, buğday ithal eden ülkeler daha uzak bölgelere yönelmek zorunda kalacak. Bundan en çok yararlanacak olan ülke ABD olabilir. ABD’de stok seviyeleri iyi durumda ve bu sezon stokların bir kısmını iyi bir fiyata elden çıkarabilir. Yani, işten en çok ABD kâr edebilir. Avustralya buğdayının da bölgeye geldiğini görebiliriz. Avustralya öncelikle Güneydoğu Asya’ya satış yapacaktır ama bu bölgedeki talep karşılanamıyorsa Avustralya da devreye girebilir. Arjantin’e gelince... Daha önce bu ülkeden Mısır’a buğday satışı olmuştu. Ancak bu yılki mahsulü çok kötü. Bu yıl daha çok Brezilya’ya satış yapmalarını bekliyorum. Bu arada, bu ülkenin de ihracat programı neredeyse tamamlanmış durumda. Sonuç olarak, bu durumdan en çok ABD’nin yararlanacağını söyleyebiliriz. Ancak Rusya haricindeki tüm buğday ihracatçısı ülkeler avantaj sağlayacaktır. Rus hükümeti, buğday fiyatlarının dünya genelinde artması için önemli bir iş yaptı ancak oluşacak bu kârdan Rus çiftçileri değil tüm dünyadaki rakipleri yararla- nacak. RUSYA’NIN BUĞDAY ÜRETİMİ DÜŞECEK Bu kısıtlamaların, Rusya’nın global piyasalardaki rekabet gücünü azaltacağını ve güvenilir bir tedarikçi olma konu- sundaki kredibilitesine zarar vereceğini söyleyebilir miyiz? Eğer dinamik gümrük vergisi devam ederse, Rusya’nın buğ- day üretiminin önümüzdeki yıllarda düşmesi kuvvetle muhte- mel. Çünkü Rus çiftçileri, tıpkı Arjantin’deki meslektaşları gibi büyük güçlüklerle karşılaşacak. Çünkü tohum, ilaç, gübre ve makine gibi tüm girdilerin fiyatları artıyor ancak ürününüzün fiyatına müdahale ediliyor. Bu durumda kâr marjları düşecek ve