Değirmenci Dergisi Sayı:123 Mart - Nisan 2021

78 MAKALE MART - NİSAN 2021 patlama riski hem de etki derecesi bakımın- dan diğerlerine kıyasla daha öncelikli olduğu değerlendirilebilir. Bu bileşenler elevatörler, toz filtreler, un mikseri, un fırçası, kepek fırçası, hava kilitleri torbalama kantarları ve kare eleklerdir. Tablo 6’da gerek ülkemizde ve gerekse Av- rupa Birliği mevzuatına göre değerlendirme- ye esas olan bileşenler gösterilmiştir. Tabloda görüldüğü gibi neredeyse sektördeki tüm bi- leşenlerin bir yönü ile ATEX değerlendirilme- sine tabi olduğu ve tasarımların ilgili mevzu- at çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. 4. Sonuçlar ve öneriler Değirmencilik sektörü toz patlamalarından en çok etkilenen sektörlerin başında gelmek- tedir. Gerek gıda ve gerekse yem sektöründe var olan sistem ve bileşenlere ait ATEX de- ğerlendirmesi ve tasarımların ilgili mevzuata uygun hale getirilmesi iş sağlığı ve güvenliği açısından da yasal bir zorunluluktur. Bu ba- kımdan değirmencilik sektöründe kullanılan bileşen ve makinelerin mutlaka tasarımlarının mevzua- ta uygun olması ve bu sistemleri kullanan son kullanıcıların da üre- ticilerden ATEX sertifikalı ürünleri talep etmeleri önerilmektedir. Şekil - 7 Tipik bir un tesisindeki zone bölgeleri MAL KABUL AMBAR PAKETLEME UN VE KEPEK SİLOLARI ÖĞÜTME TEMİZLEME TAHIL SİLOLARI ÖN TEMİZLEME ZONE 20 ZONE 21 ZONE 22 ZONE YOK (Makine Güvenlik analizine göre) UN DEĞİRMENİ Tablo 5. Değirmencilik sektöründe ATEX değerlendirmesi yapılabilecek sistem ve bileşenler Temizleme Milling Machinery Conveying Machinery Packaging Machinery Storage Systems Çöp Sasörü Vals Elevatör Un Mikseri Silo Hava Kanalı Kare Elek Helezon Karusel Paketleme Şartlandırıcı Taş Ayırıcı İrmik Sasörü Tüp Helezon Torbalama Kantarı Triyör Kepek Fırçası Blower Pompası Silo Boşaltıcı Renk Sınıf- landırıcı İrmik Kırıcı Hava Kilidi Kontrol Eleği Kabuk Soyucu Un Fırçası Zincirli Konveyör Dağıtıcı Radyal Tarar Çekiçli Değirmen Toz Filtre Yoğun Tav M. Vitamin Makinesi Aspiratör Boru Mıknatıs Siklon Tablo 6. Çeşitli ürün guruplarında dikkate alınması gereken ATEX unsurları İlgilendirdiği ürün grupları ATEX unsuru Temizleme Makineleri Öğütme Makineler Taşıma Packaging Machinery Storage Systems Makineleri Paketleme Makineleri Depolama • • • Sistemleri • • • • • Belt • • • • Roller • • • • • Plain bearings • • • •