Değirmenci Dergisi Sayı:123 Mart - Nisan 2021

Meksika 86 MART - NİSAN 2021 Yaklaşık 130 milyon nüfusa, zengin bir kültürel geçmiş ve çeşitliliğe, bereketli doğal kaynaklara sahip olan Mek- sika, dünyanın en büyük 15. ve Latin Amerika’nın da en büyük ikinci ekonomisi. ABD piyasasına yakın olmanın avantajını kullanan Meksika, kendisini önemli bir ima- lat ve ihracat üssü olarak konumlandırmayı başardı. Son birkaç yıldır reform sürecinde olan Latin Amerika ülkesi; özelleştirme, denetimleri hafifletme ve devletin ekonomi- deki rolünü azaltma yolunda çaba harcıyor. 1990’lardan bu yana nispeten istikrarlı bir büyüme sürecindeki ülke ekonomisi, 2019’da küçülürken 2020’de ise COVID kay- naklı resesyona girdi. Ülke, Amerika’daki ekonomik duru- ma son derece bağımlı durumda. Meksika, Kuzey Amerika kıtasının güney kısmında yer alıyor ve ABD’nin California ve Teksas eyaletlerine kom- şu. 2 milyon kilometrekarelik yüzölçümüne sahip ülke; Brezilya ve Arjantin’in ardından Latin Amerika’da en çok alan kaplayan üçüncü ülke. Meksika, İspanyolca konuşulan en kalabalık ülke ko- numunda. Nüfusun yüzde 79’u şehirlerde yaşıyor. Mek- sika’da nüfusun yüzde 10’luk dilimi zengin iken, yüzde 44’lük kesim ise fakirlik içinde yaşıyor. Kalan yüzde 46’lık dilim ise orta sınıf olarak değerlendiriliyor. Kuzey-güney yönünde büyük bir alan kaplayan ve yük- selti bakımından farklı alanlara sahip olan Meksika, ik- lim çeşitliliği bakımından çok zengin. Geniş toprakları ve farklı iklim özellikler ile büyük ölçekli tarıma son derece müsait. Tarım ve hayvancılıkta dünya genelinde 11. sıra- da olan ülke, Latin Amerika’da ise 3. sırada. Kahve, şeker, mısır, portakal, avokado ve limonda dünyanın en büyük üreticilerinde biri. Büyükbaş hayvan yetiştiriciliği ve balık- çılık da önemli faaliyet alanları arasında yer alıyor. Ülkede tarıma elverişli 60,8 milyon karelik arazinin 53,3 milyon karesi ekiliyor ancak sadece 1,5 milyon karelik bölümde sulama teknolojileri kullanılıyor. COVID-19 pandemisi önemli zorluklar yaratmış olsa da tarım sektörü ülkede en imtiyazlı sektörlerden biri. Tarım sektörünün Meksika ekonomisine katkısı son yıllarda düşüş eğiliminde. 2020 yılında tarım faaliyetleri istihdamın yüzde 12,4’ünü sağladı. Bu oran, 10 yıl önce yüzde 13,9 düzeyindeydi. Ancak tarım sektörünün Mek- sika GSYİH’nın katkısı 10 yıl içerisinde sürekli olarak arttı. Dünya Bankası verilerine göre, 2019’da Meksika’nın GS- YİH’nın %3,38’ünü tarımsal faaliyetler oluşturdu. Meksika’da çok çeşitli ürünlerin elde edildiği büyük bir tarım sektörü mevcut. Ormanlık araziyi yakarak tarım alanı açan ve geleneksel yöntemlerle yöreye özgü ürünler elde ederek ailesini besleyen köylülerden, gelişmiş tek- nolojiyi kullanarak büyük miktarlarda ürün pazarlayan ve ihracata yönelik sermaye yoğun tarımsal faaliyetlerde bulunan şirketlere kadar çok çeşitli oyuncular bu piya- sada yer alıyor. Başlıca besin kaynakları; mısır, buğday, sorgum, arpa, pirinç, fasulye ve patates. En önemli ihraç ürünleri ise kahve, pamuk, şeker kamışı, meyve ve seb- ze. Kırmızı et, beyaz et, süt ürünleri ve ağaç ürünleri de önemli zirai mallar arasında. Görevi Aralık 2018’de devralan Başkan Andrés Manuel López Obrador, küçük ölçekli üretim ve tüketimi destek- leyerek ülkenin önemli tarım ürünlerinde kendi kendine yeter hale gelmesini hedefliyor. Tarım programlarında, büyük ticari operasyon- lardan ziyade ötekileştiril- miş ve küçük çiftçilerin ve özellikle de güney ve orta eyaletlerdeki küçük üre- ticilerin desteklenmesine odaklanılıyor. Lojistik bakımdan avan- tajları ve mevcut iş ilişki- leri sayesinde ABD, Meksi- ka’nın tarım ticaretinde en önemli ortağı konumunda. Meksika, ABD’ye yaptı- ğı tarım ihracatından 29 milyar dolar elde ediyor. Meksika da ABD’nin mısır, süt ürünleri, beyaz et ve yumurta, şeker ve tatlandı- rıcılar, kurutulmuş damıtık