Değirmenci Dergisi Sayı:125 Temmuz-Ağustos 2021

79 RÖPORTAJ TEMMUZ - AĞUSTOS 2021 dır. Kömür madenciliği ve metalürji sektörünün aksine tarım alanında çok sayıda bağımsız kuruluş ve uzman birbirleriyle rekabet halinde faaliyet gösteriyor. Birleşme ve çıkarlarını ko- ruma adına çok güçlü bir tarım sektörü var. Bu şekilde bir lobi gücüne sahip olan tarım sektörü, kendisini ilgilendiren mev- zuat ya da yasa değişikliklerin öncesinde mutlaka görüşlerini bildirerek etkili oldu. Uzun zamandır, sektörün çatı kuruluş- larına danışılmadan herhangi bir ihracat engeli (moratoryum vs.) uygulanmıyor. Ancak Ukrayna ile rekabet halindeki bazı ülkelerde bunu görüyoruz. Devletin bu sektörü dikkate al- mak zorunda olması gerçekten büyük bir başarı. Sizce, Ukrayna’da tarımsal altyapı değişikliklerinin en önemlileri neler? Tarımsal altyapıda çok önemli değişiklikler oldu. Bunu yal- nızca tek bir faktöre indirgemek zor. Ukrayna’da tarım ürün- leri tüketimi son yıllarda fazla değişmedi. Nüfus düştüğü için bunda şaşılacak bir şey yok. Ancak deneyimin artması ve üretim şartlarının iyileşmesiy- le üretim hacimleri önemli ölçüde arttı. Özellikle de gübre- lerin olması gerektiği gibi kullanılması ve kaliteli tohumların seçilmesinin bu süreçte faydası oldu. Bunun sonucunda da Ukrayna’nın her yıl daha fazla ürün ihraç eder hale gelmesi ve en azından diğer ihracatçılarla hektar başına düşen ve- rimde kafa kafaya olması gerekiyordu. Bu senaryo temelin- de, yıllar boyunca depolama kapasitesi sürekli olarak artırıldı ve ihraç fiyatları avantajlı olana kadar ürünü kalitesini aylarca sürdürebilecek depolar inşa edildi. Ancak tarım ürünlerinin sonsuza kadar depolanması müm- kün değil. Er ya da geç satılacak ve ülkeden ihraç edilecek. Ukrayna birçok limana sahip olduğundan, tarım ürünlerinin deniz yoluyla ihraç edilmesi son derece mantıklı. Liman alt- yapısı da önemli ölçüde değişti. Kamu-özel sektör ortaklığı sayesinde (bazen de ona rağ- men), Ukrayna’nın limanlarında sürekli olarak taban temizle- me faaliyetleri gerçekleştiriliyor. Böylece, daha çok ve daha büyük gemilere hizmet verilmesi mümkün oluyor, mevcut limanlar genişletilirken yeni limanlar da inşa ediliyor. İç kısımlardaki silolar ile limanlardaki terminaller arasındaki lojistik önem kazanırken, ülke içindeki lojistik de önemli de- ğişikliklere uğradı. Demiryolu taşımacılığına özel şirketler gir- miş olsa da karayolu taşımacılığı üzerindeki ağır yük devam ediyor. Ülke içindeki su yollarının taşımacılıkta kullanılması için gereken yasanın kabul edilmesi yıllar aldı. Bu sayede, ülke için taşımacılığın bir kısmının Ukrayna’nın en büyük su yolu olan Dinyeper nehrine kaydırılması hedefleniyor. Tüm bu değişiklikler nelere yol açtı? En önemlisi, ticaret piyasasında önemli değişikliklere yol açtı. Daha önce tarladan limana kadar 4-5 aracı varsa ve her biri ton başına 2 ila 10 dolar kazanıyorsa, artık en fazla 2 aracı var ve onlar da zarar etme riskiyle çalışıyor. Bu durumun bir- çok sebebi olsa da temelde bilginin elde edilme hızı ve pay- laşma kalitesinden kaynaklandığını söyleyebiliriz. İnternet ve mobil cihazlarının yaygınlaşması, İngilizce bilenlerin sayısının