Değirmenci Dergisi Sayı:128 Ocak-Şubat 2022

86 MAKALE OCAK-ŞUBAT 2022 ğişikliklerini takip ederken tahılın ısı iletim katsayısının göz önünde bulundurarak depolama operasyonlarını böcek ak- tivitesini sınırlandıracak (hatta öldürecek ya da durduracak) şekilde planlamak mümkündür. Bu, soğutucularla birlikte genellikle kullanılan bir yöntemdir. Tahılın kötü yönetilmesi durumunda depoda tespit edilen bazı işaretler vardır: 1) Tahıl yığını içinde yalnızca bazı sensörlerde yüksek sı- caklık ölçümleri (“Hotspot”) genellikle böcek istilasının en açık işaretlerinden biridir. 2) Gelen ürün miktarı depoya konulduktan sonra teslim edildiğinde ağırlıkta önemli bir değişiklik (azalma) böcek aktivitesini gösterir. 3) Yüklemenin ardından ürünün duvar plakalarına ya- pışması genellikle tahıl yığınındaki nem taşınmasını, çatıda nem kondansasyonu ya da tahıl içinde aşırı nem bulundu- ğunu gösterir. GELECEK VİZYONU & SON PİYASA TRENDLERİ Çatıdan doğal havalandırma Silonun çatısında her zaman yukarıdan aşağıya doğru sı- caklık eğimi söz konusudur. Çünkü sıcak ve nemli hava do- ğal olarak yukarıda yoğunlaşır. Çatının tepesinde ve saçak çevresinde boşluk bırakarak sıcak havanın atmosfere salın- ması ve taze havanın saçaktan alınması mümkündür. Bu do- ğal havalandırma yöntemi, çatıda terlemeyi engeller. Bunun yanında, çatıda bir aspiratör ile enerji tüketimi azaltılabilir. Havalandırma sistemi çalıştırıldığında, doğal hava akışı içeriye üflenen havanın tepedeki ve saçaklardaki boşluk- lardan kaçmasını engeller. Sıcaklık eğilimi yeniden söz ko- nusu olduğunda bu düzenek yeniden çalışmaya başlar. Takip sistemleri Basit sistemler yalnızca tahıl yığınının sıcaklığını takip eder ve sıcaklığın arttığı “hotspot” noktalarını tam olarak tespit etmek için gereken sayıda sensör ve bunların en iyi şekilde dağıtılması konusunda sıkıntılar çıkarabilir. Ho- tspot’lar böceklerin ürünü aktif şekilde bozduğu noktalardır. Tahıl silolarının takip sistemlerinde kaydedilen son ge- lişmeler kapsamında sıcaklık kablolarının yanında nem ve CO2 kabloları da kullanılmaktadır. Böylece, CO2 konsant- rasyonu ve bağıl varyasyonları ölçülerek böcek aktivitesini daha isabetli bir şekilde tespit etmek mümkün. Bir hava istasyonu kurarak ve bilgisayar teknolojilerinden yararlanarak tam otomatik bir sistem de kurulabilir. Bu sis- tem, dışarıdaki hava şartları ihtiyaçlara uygun olduğunda insan müdahalesi olmadan harekete geçebilir. Bu sayede işletme maliyetleri de düşürülebilir. AGI uzaktan kontrol ve alarm için bulut bazlı olarak çalı- şan çeşitli güvenlik ve sıcaklık ölçümü sistemleri sunmak- tadır. Diğer sistemler ve uygulamalar •Tahıl merdivenleri ve/veya yayıcıları kullanmak tanelerin kırılma oranını büyük ölçüde düşürür ve tahıl yığını içinde granülometrik dağılıma yardımcı olur. Bu da hava akışının tahıl yığını içinde daha homojen bir şekilde olmasını sağlar. •Aşırı sıcak bölgelerde çift kabuklu ya da boyanmış silo Şekil 7 Şekil 8 Şekil 9