Değirmenci Dergisi Sayı:129 Mart-Nisan 2022

26 HABER MART-NİSAN 2022 Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik saldırılara girişmesi, dünyanın en büyük tahıl ihracatçıları arasında yer alan bu iki ülkeden dünya piyasalarına hububat sevkiyatı ko- nusundaki endişeleri ve arz risklerini artırdı. Rus güçlerinin askeri bir harekat başlatması ve Ukray- na’daki askeri hedefleri bombalamasının ardından Kiev yönetimi, Ukrayna limanlarındaki faaliyetleri askıya aldı. Rusya'nın da Azak Denizi'ndeki ticari gemilerin hareke- tini bir sonraki emre kadar askıya aldığı bildirildi. Reuters haber ajansı, ismini vermek istemeyen bir Avrupalı tahıl tüccarının, “Piyasa, sahadaki fiili askeri durum hakkında net bir resim elde etmeye çalışıyor. İlk gelen bilgilere göre Azak ve Karadeniz'deki liman- lar şimdiye kadar hasar görmemiş görünüyor. Ancak bir sonraki aşama, gemilerin yüklenememesi ve söz- leşmelerin yerine getirilememesi durumunda bir fors majör (mücbir sebep) ilanı ile karşılaşılmasıdır.” dediğini aktardı. Dünyanın en büyük buğday ihracatçısı olan Rusya, ta- hıllarını büyük oranda Karadeniz'deki limanlardan sevk ediyor. Azak’daki limanlardan ağırlıklı olarak Türkiye, İtalya, Mısır ve Lübnan’a buğday, arpa ve mısır ihraç edi- liyor. Bu noktaya dikkat çeken bir başka Avrupalı tüccar, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Gemiler mahsur kalırsa ve yakın gelecekte ayrılamazlarsa, bu ülkeler alternatif tedarik aramak zorunda kalacaklar.” yorumunu yaptı. Dünyanın beşinci en büyük buğday ihracatçısı olan Ukrayna da tahıl ihracatının yüzde 90’ını denizyoluyla gerçekleştiriyor. ABD Tarım Bakanlığı verilerine göre, küresel buğday ihracatının yüzde 12’si, mısır ihracatının da yüzde %13'ünü Karadeniz limanları üzerinden yapı- lıyor. Karadeniz’den arzın sekteye uğraması endişesiyle Avrupa buğday vadeli işlemler rekor bir zirveye tırma- nırken, Chicago borsasında da buğday fiyatları son do- kuz buçuk yılın en yüksek seviyesine yükseldi. Bölgede yükselen tansiyon sebebiyle önümüzdeki aylarda Rusya ve Ukrayna’nın tahıl arzına ilişkin artan belirsizlik, büyük tüccarların, tahıllarını denizaşırı ülke- lere ihraç etmek yerine elde tutmalarına neden oluyor. Karadeniz’den tahıl arzı tehlikede Ukrayna, Rusya’nın askeri operasyon başlatmasının ardından limanlarındaki faa- liyetleri askıya aldı. Rusya'nın da Azak Denizi'ndeki ticarî gemilerin hareketini bir sonraki emre kadar askıya aldığı bildirildi. Karadeniz’de artan gerilim, tahıl piyasa- ları için arz riskini artırdı.