Değirmenci Dergisi Sayı:129 Mart-Nisan 2022

40 HABER MART-NİSAN 2022 Nüfus artışı, şehirleşme ve artan gelirle birlikte değişen beslenme alışkanlıkları ne- ticesinde son on yılda buğday ve buğday ürünleri tüketiminin artış gösterdiği Eti- yopya, Afrika'daki en büyük buğday unu ithalatçısı oldu. 115 milyon nüfuslu Etiyopya’da insanların günlük top- lam kalori alımının yüzde 14'ü buğdaydan karşılanıyor. Bu da nüfusun beslenmesinde buğdayı, mısırın ardın- dan (yüzde 20) ikinci en önemli temel gıda maddesi yapıyor. Buğdayın temel gıda olarak artan önemine rağmen Etiyopya, 2020 yılından bu yana hem düşük üretim hem de yetersiz ithalat nedeniyle artan bir buğday kıtlığıyla baş etmeye çalışıyor. Etiyopya'da buğday üretimi, son 2 yılda binlerce çiftçiyi yerinden eden siyasi gerilimler ne- deniyle sekteye uğramış durumda. Etiyopya şu an yerel talebin yaklaşık yüzde 25'ini ithalatla karşılamaya çalışı- yor. Buğdayın büyük bir bölümü hükümet tarafından it- hal edilirken, bir kısmı da gıda yardımı olarak sağlanıyor. Yüksek küresel buğday fiyatları ise ülkedeki buğday arzı sorununu daha da kötüleştirdi. Hükümet, yerel pi- yasayı istikrara kavuşturmak için on yıldır sübvansiyonlu fiyatlarla (şu anda yerel fiyatın yüzde 30'u) buğday ithal ediyor ve öğütülmek üzere un değirmenlerine veriyor. Ancak bu durum devletin döviz rezervleri üzerinde cid- di baskı oluşturuyor. Küresel buğday fiyatları şu an 2 yıl öncekinin neredeyse iki katı. Artan fiyatlar, Etiyopya hükümetinin iç talebi karşılayacak kadar buğday satın alabilmesini zorlaştırıyor. Etiyopya Değirmenciler Derneği, hem daralan yerel arz hem de daha az ithalat nedeniyle üye değirmenci- lerin mevcut kapasitelerinin yüzde 50'sinin altında faali- yet gösterdiğini tahmin ediyor. Hükümet, Nisan 2021'de buğday unu açığını kapatmak amacıyla ticareti kolaylaş- tırmak için ithal tahıl ve un üzerindeki katma değer ver- gisini ve ciro vergisini kaldırdı. ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA), şubat ayı Tahıl Piyasaları ve Ticareti Raporu’na göre Etiyopya, 2020/21 sezonunda çoğunluğu Türkiye, Mısır ve Hindistan'dan olmak üzere 300.000 ton ithalat gerçekleştirerek Sahra Altı Afrika'nın en büyük buğday unu ithalatçısı haline geldi. Raporda, “Etiyopya'nın tama- men karayla çevrili olduğu göz önüne alındığında, bu unun çoğu, Cibuti ve Somali'den ülkenin kuzey sınırın- dan ve doğu kısmından gayri resmi olarak ithal edilen düşük fiyatlı Türk buğday unu. Ayrıca, sığır ticareti ya- pan çiftçilerle sınırda gayri resmi olarak un takası yapıl- dığına dair haberler de var.” denildi. Etiyopya, Afrika'nın en büyük un ithalatçısı oldu