Değirmenci Dergisi Sayı:131 Temmuz- Ağustos 2022

84 MAKALE TEMMUZ-AĞUSTOS 2022 Ukrayna, Rusya ile savaş öncesi yılda 90 milyon ton tarım ürününü dünya pazarlarına ihraç ediyordu. Bu ihracatın yüz- de 49’u (13,7 milyar dolar) Asya ülkelerine, yüzde 30’u Avru- pa Birliği’ne %30,1 (8,4 milyar dolar), yüzde 13’ü Afrika ülke- lerine (3,7 milyar dolar) ve yüzde 5’i de (Baltık ülkeleri hariç) eski Sovyetler Birliği ülkelerine (1,4 milyar dolar) yapılıyordu. Dünyanın en büyük ay çiçek yağı ihracatçısı olan Ukrayna, toplam tahıl ihracatında dünya ikincisi, arpa ihracatında dün- ya üçüncüsü, mısır ihracatında dördüncü ve buğday ihraca- tında da dünya beşincisiydi. Kanola, bezelye, darı, buğday unu ve bal gibi birçok tarım ürününde de dünyanın önde gelen üretici ülkelerinden biriydi. Ukrayna, et ihracatında da dünyanın en büyük 10 ihracatçısı arasında yer alıyordu. Ukrayna'daki savaş, şimdiden dünya tahıl ticaretinin yak- laşık %25'ini etkiledi, küresel tahıl fiyatlarının yükselmesine, gıda enflasyonunun artmasına ve başta buğday ve ay çi- çek yağı olmak üzere Ukrayna ile Rusya'dan tarım ürünleri tedarik eden ithalatçı ülkelerde gıdaya erişimin azalmasına yol açtı. Dünyada 15 ülke yıllık buğday tüketiminin %10'undan fazla- sını Ukrayna’dan tedarik ediyor. Endonezya, buğday ihtiyacı- nın %28'ini; Bangladeş %21'ni ve Mısır yaklaşık %80'ini Rusya ve Ukrayna'dan ithal ediyor. Bundan dolayı da küresel bir gıda krizini önlemek için tüm Dünya, Ukrayna’daki duruma çözüm bulmaya çalışıyor. Ukrayna tahılının dünya piyasalarına gönderildiği limanlar şu an Rusya tarafından bloke edilmiş durumda. 24 Şubat’ta savaş başlamadan önce Ukrayna’nın ihracat için bekleyen 20 milyon tondan fazla tahılı vardı. Karadeniz limanları dışında tahıl ihracatı yapılabilecek de- miryolları, karayolları ve nehir limanlarının kapasitesi savaş öncesi ayda toplam 250 bin tondu. Şimdi, bu alternatif yol- lardaki taşıma kapasitesinin en az on kat artırılması gerekiyor. Mart-Mayıs döneminde tarımsal ihracatın %66'sı demiryolu, %25'i nehir limanları ve %9'u karayoluyla gerçekleştirildi. Tahılların çoğu demiryolu ile Polonya, Slovakya ve Maca- ristan sınırlarına gidiyor. Avrupa demiryollarının altyapısı tahı- Ukrayna: Dünya gıda güvencesinin koruyucusu “Ukrayna'daki savaş, şimdiden dünya tahıl ticaretinin yaklaşık %25'ini etkiledi, küresel tahıl fiyatlarının yükselmesine, gıda enflasyonunun artmasına ve ithalatçı ülkelerde gıdaya erişimin azalmasına yol açtı. Birçok ülke tahıl arzı için alternatif aramaya başladı. Ancak bugün Ukrayna tahılına alternatif bulmak mümkün değil. Bu, fiziksel olarak önümüzdeki 3-5 yıl içinde bile başarılamaz. Savaş ve limanlar- daki abluka altı ay daha devam ederse, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki ülkeler- de tahıl kalmayabilir. Bu da açlık demek.” Taras Vysotskyi Ukrayna Tarım Politikaları ve Gıda Bakanlığı Birinci Bakan Yardımcısı