Değirmenci Dergisi Sayı:131 Temmuz- Ağustos 2022

95 PİYASA ANALİZİ TEMMUZ-AĞUSTOS 2022 TL alım fiyatı açıkladı ki bu rakam sektöre can suyu oldu. 1.000 TL’lik desteğin sonbaharda verileceğini göz önünde bulundurduğumuzda yapış şekli eleştir- ilebilir, ancak dolar bazında verilmiş en yüksek alım fiyatı ile karşılaştık. Buğdayda dünya ortalaması olan ton başına 420 dolara yaklaştık. Bu rakam önümüzde- ki yıl ekilebilen alanların oranını da arttırabilir.” yoru- munu yapıyor. Türkiye’de buğday bulunabilirlik sorunun ol- madığının altını çizen Hacıhaliloğlu, “Ülkemiz her yıl yaklaşık 10 milyon ton buğday ithal ediyor. Bu rakamın yaklaşık 2,5 milyon tonu kendi tüketimimiz için. Türkiye’de ne buğday ne de mısır için bulunam- ama, tedarik edilememe gibi bir problem var. Gerekli olan miktar Rusya’dan kolaylıkla temin edilebilir, an- cak maliyetleri yüksek kalabilir.” diye konuşuyor. Özellikle arzın en yüksek olduğu hasat dönem- lerinde pozisyon alarak dalgalanmalardan korunma- ya çalışıldığını ifade eden Hacıhaliloğlu, “Öncelikle tabii ki ülke üretiminin tüketimi karşılaması gerekiyor. Türkiye açısından arz talep dengesini sağlamak çok zor gözüküyor. Türkiye buğday ekim alanlarını artırıp verimliliği yükseltecek çalışmalar yaparsa, kendi ih- tiyacını karşılama noktasında gelecek yıllarda çok avantajlı duruma gelecektir. Önümüzdeki dönemde tarımda dijitalleşme adımları ve bu enstrümanların etkin kullanımı ile ihracatçı konuma tekrar ulaşabi- leceğimizi düşünüyorum. En başta ekilmedik tarım arazisi bırakmamak gerekiyor. Akıllı tarım uygulama- larına geçildiğinde Türkiye’nin toprakları verimlilik- te en iyi noktayı görecektir. Çiftçi, verimi dolayısıyla daha yüksek getirisi olduğu için mısıra yöneliyor. Türkiye’de buğdayın ekim alanlarında ciddi azalma söz konusu. Şanlıurfa tarafında pamuğa, Karadeniz tarafında yağlı tohumlara kaçış var.” diyor. UKRAYNA HASATI BELİRLEYİCİ OLACAK Ukrayna'da yıllık 60-70 milyon ton civarında hubu- bat ve yağlı tohum üretimi yapılıyor. Yıllık yaklaşık 20 milyon ton buğday, 10 milyon ton mısır ihraç ediyor. Taban Gıda CEO’su Hasan Hacıhaliloğlu, “Savaştan dolayı buğday ekim alanlarında şim- diden yüzde 30'luk bir kayıptan söz ediliyor. Mısır tarafında ise mayıs ayı ekim zamanıydı. Geçen yılın aynı dönemine göre ekim oranı yüzde 50'de kaldı. Ukrayna'da limanların çalışmaması da en büyük sorunlardan biri. Hasadın yapılabilmesi için savaş ortamını bir kenara koyarsak, Ukrayna’nın uygun fi- yattan akaryakıt bulabilmesi ve bu ürünün dünya pi- yasalarına ulaştırılabilmesi oldukça zor. Hasada bir ay kala Ukrayna hasadı gerçekleştiremezse dünyayı çok daha kötü bir senaryo bekliyor.” uyarısında bulunuyor. RUSYA’NIN SATMA GİBİ BİR PROBLEMİ YOK Hasan Hacıhaliloğlu, buğdayda son dönemin en büyük rekoltesini bekleyen Rusya ile ilgili olarak da şu yorumları yapıyor: “Rusya’nın satma gibi bir prob- lemi yok. Bu yıl Rusya’nın 40 milyon ton gibi bir buğ- day ihraç edeceği varsayılırsa, zaten bunun 10 milyon tonunu sadece Türkiye’ye satıyor. En son İran ile 5 mi- lyon tonluk bir anlaşma yaptılar. Mısır da bizim kadar ithal ediyor. Doğal olarak, sadece üç ülke ile 25 mily- on tonluk ihracat rakamına ulaşıyor. Çin’i ve etrafındaki diğer ülkeleri de bu denklemin içerisine kattığımızda Rusya’nın ürününü satamaması gibi bir sorunu yok. Rusya’nın bu konuda eli güçlü ve bunu koz olarak kul- lanıyor. Gerekirse 10 milyon ton buğdayı denize döker ve dünyayı dize getirmeye çalışır. Rusya sadece tahıl- da değil birçok emtiada dünyada ilk üçte yer alıyor ve bu durum Rusya’nın elini güçlendiriyor.”