|| Değirmenci Dergisi Sayı:132 Eylül – Ekim 2022 ||

102 PİYASA ANALİZİ EYLÜL-EKİM 2022 için yeterli desteği sağlayabilecek. Karadeniz limanlarının kapalı olduğu sürede (şubat sonundan ağustos ayına kadar), Ukrayna, Avrupa sınırlarının ötesine demiryolu ve nehirler üzerinden ayda yaklaşık 1 ila 2 milyon ton tahıl ihraç edebildi. Ukrayna'nın Karaden- iz limanlarının yeniden açılması şimdilik bu hacmi ayda yaklaşık 3 milyon ton seviyesine çıkardı. Ancak, Uluslararası Tahıl Konseyi'nin tahminlerine göre Ukrayna'nın, gelen hasat için yeterli alan açmak için ayda 7 milyon ton ihracat yapması gerekiyor (buğday hasadı sona erdi, ancak mısır hasadına kısa bir süre kaldı). Ayrıca, resmi kaynaklar, Ukraynalı çiftçilerin gelecek sezon üretim maliyetlerini karşılamaya yetecek kadar gelir elde edebilmeleri için Ukray- na'dan yapılan tahıl ihracatının mart ayına kadar mevcut seviyenin iki katına çıkması gerektiğini belirtiyor. Ukrayna'nın Karadeniz limanlarının açılmasının da dünya tahıl piyasaları üzerinde ciddi etkisi oldu. Uluslararası buğday ve mısır fiyatları, büyük ölçüde tahıl koridoru anlaşmasının sonucu olarak temmuz ayında yüzde 15 ve yüzde 11'lik düşüş yaşadı. Ancak, fiyat- lardaki bu düşüş buğday için ağustos ayında yavaşladı, mısır içinse tamamen durdu. Ukrayna'nın Karadeniz limanlarının açılması, piya- sa duyarlılığı için oldukça önemliydi. Ancak fiyatların hâlen geçen yılki yüksek seviyelerin üzerinde olduğu düşünüldüğünde, Ukray- na'dan gelen mevcut ihracat hacimleri uluslararası tahıl fiyatlarını biraz daha aşağı çekmek için yeterli olmayabilir. Ukrayna'nın buğdayı genel olarak diğer ülkelerinkinden daha ucuz. Bu da küresel buğday fiyat seviyelerinin ılımlı olmasına yardımcı oluyor ve özellikle buğdayın önemli bir temel gıda olduğu Kuzey Afrika'daki birçok ülke için Ukrayna daha uygun bir seçenek sunuyor. Ukrayna'dan yapılan ihracat hacimleri sınırlı kalırsa ve küresel fiyatlar yüksek devam ederse, buğday ithal etmek birçok ülke için zor veya en azından mali açıdan külfetli olabilir. Özellikle de ABD dolarının yüksek bir trend sürdürmesi durumunda…Bu sebeple birçok ülke ithalat yerine yerli stoklara muhtaç kalabilir. Halihazırda Afrika'daki buğday stoklarının geçen yıla göre yaklaşık yüzde 10 düşeceği tahmin ediliyor. Küresel üretimde beklenen düşüş ve Avrupa Birliği'nin talebinin beklenenden daha yüksek olması göz önüne alındığında, Ukray- na'dan mısır ihracatının artması şu anda oldukça dar bir alana yayılmış olan küresel mısır pazarları için de zaruri olacaktır. Mısır ihracat pazarının sadece dört ana ihracatçıda (Arjantin, Brezilya, ABD, Ukrayna) toplanmasıyla birlikte, küresel pazarların durumu Ukrayna'dan deniz yoluyla yapılan ihracata bağlı. Bu ihracatta herhangi bir aksama veya kapasitenin daha fazla düşmesi, mısır piyasası için ciddi sorunlara sebep olabilir. TAHIL ANLAŞMASI İLE İLGİLİ ENDİŞELER Hem Ukrayna hem de dünya için Ukrayna'nın daha fazla tahıl ihraç etmesine ihtiyaç duyulduğu açık. Bununla birlikte, bunun gerçekleşme potansiyeli şu noktada hâlâ belirsizliğini korumak- ta. Şimdiye kadar sadece BM ve Türkiye tarafından desteklenen gemiler Ukrayna'nın Karadeniz limanlarından çıkış yapabilme- kte. Birçok armatör ve tüccar ise mevcut yüksek risk karşısında