Değirmenci Dergisi Sayı:133 Kasım - Aralık 2022

90 MAKALE KASIM-ARALIK 2022 todu mevcuttur. Bir çok durumda engelleyici önlemler ve koru- yucu önlemler bir arada alınmaktadır. Bu metotlar: 1) Alev kay- nakları kontrolü (engelleme), 2) Yanıcı tozun azaltılması (temizlik, vakum, toz emiş, toz oluşumu engellenmesi), 3) Düşük oksijen altında üretim (inert), 4) Patlama basıncına dayanımlı proses tasarımı, 5) Patlama tahliye kapakları, 6) Patlama sönümleme sistemleri ve 7) Patlama yayılmasını engelleyecek izolasyon sis- temleri. 4,5 ve 6 da gösterilen önlemler muhakkak 7 ile birlikte kullanılmalıdır. Kıvılcım algılama ve sönümleme (en- gelleme) – Buradaki hedef kıvılcım veya sıcak parçacık gibi, tozu alevlendirecek alev kaynaklarının oluştukları yerde veya taşıma sırasında erken ve hızlı algılanarak bu, yanıcı /patlayıcı ortama geçmeden bunu söndürülmesini kapsar. Taşıma hatları, transfer şutları gibi yerlerde uygulanır. Tahıl ve yem fabrikalarından sıklıkla değir- menlerin taşıma hatlarında, toz toplayıcıların giriş boruları üze- rinde, kovalı elevator besleme ve döküş şutlarında uygulanırlar. Örnek 1 – Toz Toplama sistemi emiş borusu üzerinde uy- gulama. Ana parçalar: 1) IR detektörleri, 2) Atomize su sönüm- leme sistemi, 3) Sinyal yönlendirici/ lokal kontrol 4) Kontrol paneli, 5) Sesli uyarı ve flaşör, 6) Programlanabilir role sistemi, 7) Aşırı ısı algılama, 8) Hidrofor kontrol sistemi, 9) Hidrofor pompası. Örnek 2 – Pelet yem üretim prose- si. Hedef, değirmen, elevator ve pelet pres operasyonlarında oluşacak kıvıl- Malzeme Auto ignition Temp., AIT [ o C] Min Ignition Energy, MIE [mJ] Min Explosible Dust Cloud Conc., MEC [g/m 3 ] Max Explosion Pressure, P max [bar] K st [bar.m/s] Dust Class Malt 420 - 60 7.5 170 I Corn 400 40 45 6.6 1 37 I Corn husk 400 40 30 7.6 115 I Corn starch 380 20 40 7.9 206 II Grain, mixed 430 30 55 7.9 126 I Rice 440 40 45 6.4 82 I Wheat 480 60 55 7.1 82 I Tablo 2 – Tahıl ve yem sektöründen örnek amaçlı paylaşılmış parlayabilirlik ve alevlenme hassasiyeti test değerleri. Bunlar sadece referans amaçlı verilmiştir. Tesislerin kendi işletme durumundaki parçacık büyüklüğü ve rutubet oranında bunlardan daha farklı değerler oluşabilir. Dolayısıyla işletmeler için bu özelliklerin testler ile belirlenmesi önerilir. Tablo 3 – Toz işleme tesislerinde toz patlamalarına sebep olan alev kaynakları dağılımı 4 Toz İşleyen Tesislerde Oluşan Alev Kaynakları Dağılımı