Değirmenci Dergisi Sayı:133 Kasım - Aralık 2022

98 PİYASA ANALİZİ KASIM-ARALIK 2022 lemler aldıklarını kaydetti. Ahmet Güldal’ın bu sene uygula- dıkları dünya fiyatlarının üzerindeki buğday alım fiyatları ve prim desteğinin önümüzdeki yıllarda da devam ettirecekleri- ni açıklaması, çiftçinin buğday üretimine geri döneceği şek- linde yorumlandı. Toplantının en çok ilgi gören oturumlarından biri olan, ‘Sek- törün Mevcut Durumu ve Küresel Sorunlar’ oturumunda, Türki- ye Un Sanayicileri Federasyonu’nun üç kuşak başkanı panelist koltuğuna oturarak aynı anda bir arada bulundu. TUSAF’ın ilk başkanlarından Erhan Özmen, halefi Eren Günhan Ulusoy ve mevcut başkan Haluk Tezcan, sektörle ilgili çarpıcı değerlendir- meler yaptı. Üç başkan, sektöre yönelik tavsiyelerde bulundu ve kamunun alması gereken önlemlere dikkat çekti. TUSAF Başkanı Haluk Tezcan, “Devletimiz ve ilgili kurumları- mızın desteği ile un sanayicileri olarak dünyada son 9 yıldır ih- racat lideri konumundayız. İç piyasadaki ürün arzımızı sorunsuz bir şekilde gerçekleştirirken ihracatımızı da 2022 yılının ilk yarı- sında, 2021’in aynı dönemine göre %33’lük bir artışla 652 milyon dolara yükselttik ve şimdiye kadarki en yüksek Ocak-Haziran ihracat rakamına ulaştık.” bilgisini verdi. Erhan Özmen de dünya buğday üretiminde söz sahibi ül- kelerin 1980 yılından bu yana nüfus artışları ve buğday üretim miktarlarında yaşanan gelişmeleri rakamlarla anlattı. 1980 yılında Türkiye nüfusunun 44 milyon olduğunu, 2022 yılında bu raka- mın yüzde 95 artışla 86 milyona ulaştığını ifade etti. Aynı süre zarfında buğday üretiminin ise 1980’de 13 milyon ton olduğunu, 2022 yılında ise buğday üretiminin yüzde 54 artışla 20 milyon ton civarında olduğunu kaydetti. Erhan Özmen’in dikkat çekti- ği bir diğer konu ise buğday ekim alanlarındaki düşüş. Özmen, 1980’de 9 milyon hektar olan buğday ekim alanlarının 2022’de 6,8 milyon hektara indiğini hatırlattı. İki dönem TUSAF başkanlığı yapan Eren Günhan Ulusoy ise ihracat pazarlarının çok kıymetli olduğunu, bu kazanımların kay- bedilmemesi gerektiğini söyledi. Türk un sanayicisinin ürün ve teknolojisi ile dünyada ilgi gördüğünü ifade eden Ulusoy, daha katma değerli ürünlere yönelerek sektörün büyümesini sürdür- mesi gerektiğini kaydetti. Sektörün tüm paydaşlarını bir araya getiren Orta Anadolu Un Sanayicileri Derneği (OAUSD) ‘Genişletilmiş Sektör Toplantısı’nın Sonuç Bildirgesi’nde ise sektör için adeta bir reçete ortaya çıktı. Buğday ekim alanlarının artırılmasından iklim değişikliğine el- verişli yeni tohumların ıslahına, ürün prim desteklerinden tarım arazilerinin toplulaştırmasına, Türkiye’nin un ihracat liderliğinden ihracat pazarlarının çeşitliğine, TMO’nun buğday stokundan un regülasyonuna kadar birçok konunun detaylıca yer aldığı sonuç bildirgesinde çok önemli öneriler dikkat çekiyor. Bildirgede şu maddeler yer aldı: Üretim sezonunda TMO alım politikaları konuşmacılar tara- fından değerlendirildi. Genel kabul, TMO’nun buğdaya verdiği fiyat, daha sonra güncelleme ve prim uygulaması ile oluşan fi- yatın dünya fiyatları ile uyumlu, gerçekçi bir fiyat olduğudur. Bu fiyatın çiftçi, tüccar, sanayici tarafında da olumlu karşılandığı or- taya konulurken, belirlenen fiyatın serbest piyasalara da benzer düzeyde yansıdığı ifade edildi. TMO’nun böyle hassas bir dönemde piyasayı regüle etme görevini yerine getirebilmesinin, yeterli stok yapabilmesine bağlı olduğu, stokun bu olağanüstü koşullar dikkate alındığın-