Değirmenci Dergisi Sayı:127 Kasım - Aralık 2021

76 RÖPORTAJ KASIM - ARALIK 2021 azsa başka. Orenburg’daki birçok çiftçinin bu yıl buğday- dan gerçekten zarar ettiğini düşünüyorum. Zaten bu se- beple 2022 yılı için ekim yapmayacaklar. Korkarım vergiler böyle devam ettiği sürece bu eğilim de sürecek. Bunun üstüne, girdi uygulamasında bir düşüş görebiliriz. Bu da havanın elverişli olmadığı durumlarda mahsulün za- yıf olabileceği anlamına geliyor. Ekili alan geçen yılın biraz altında ama çiftçiler girdilerde önemli ölçüde kesintiye gitti. Dolayısıyla, hava şartları kötü olursa, üretimde beklenenin ötesinde bir düşüş yaşanabilir. KALICI VERGİLERÇİFTÇİLERİNMARJLARINI YOK EDİYOR FT’deki makalede, Rus tahıl endüstrisinin dönüşü- münden de bahsediyorsunuz. Bu dönüşümü müm- kün kılan faktörlerin değiştiğini söylüyorsunuz. Son yıllarda ne değişti? En büyük değişiklik, hükümetin piyasaya fena halde müdahale etmeye başlaması. Bu durum Rus çiftçi ve tüc- carlar ve Türkiye dâhil Rus buğdayı ithalatçıları için çok talihsiz bir durum. Bu, bir-iki yıl önce başlamadı, nispeten yavaş gelişiyor. Okurlarımız Rusya’nın 2010 yılındaki buğday ihracatı yasa- ğını hatırlarlar, fakat bu geçiciydi. Ancak bu yıldan itibaren kalıcı bir buğday vergimiz ve bunun haricinde bir tahıl ih- racat vergimiz var. Tahıllar için kalıcı vergilerimiz var ve bu çiftçilerin kâr marjlarını yok edecek. Bunun neden olacağını zaten konuşmuştuk. Mesele bunun olup olmayacağı değil, ne zaman olacağı meselesi. Dolayısıyla, böylesine belirgin bir devlet müdahalesi ile vergilerin devam etmesinin Rus tahıl endüstrisi için çok ağır sonuçları olacaktır. Rusya’nın önümüzdeki yıl buğday ihracatına kısıtlama getirmeyi planladığı iddia ediliyor. Bu iddia, küresel ola- rak arzda bir düşüş korkusunun artmasına neden oldu. Böyle bir önlem bekliyor musunuz? Böyle bir kararın buğday piyasalarına muhtemel etkileri hakkında ne söy- leyebilirsiniz? Evet, son zamanlarda bundan bahsediliyor ancak bu pek büyük bir haber değil. Devletin piyasaya giderek daha fazla müdahale ettiğini doğruluyor. Ancak vergiyle karşılaştırıldı- ğında, bu çok da büyük bir olay değil. Bu kotaları önceki iki sezonda gördük. Şubat ortasından itibaren bu kotanın tekrar konması oldukça muhtemel. Ayrıca, bunun fazla kısıtlayıcı olacağını düşünmüyorum. Bu nedenle etkisi nispeten cılız olacaktır. Daha da önemlisi, bu kota tartışılırken Rusya’nın bu sezonki buğday ihracatı- nın ancak 31,5 milyon ton düzeyinde tahmin edildiği dile ge- tirildi. Bu çok düşük bir rakam. Örneğin USDA’nın 35 milyon tonluk tahminiyle karşılaştırıldığında çok düşük. İhracatın yaklaşık 34 milyon ton olacağını öngörüyoruz. Rusya Tarım Bakanlığı ise 31,5 milyon ton diyor. ‘BUĞDAY FİYATLARININ TON BAŞINA 350 DOLARA ULAŞTIĞINI GÖREBİLİRİZ’ Buğday fiyatları, ihracatçı ülkelerin düşük üretim bek- lentileri sebebiyle 2013’ten bu yana en yüksek seviyesi- ne tırmandı. Fiyatların daha da yükseleceğini düşünüyor musunuz? Piyasaları hangi etkenler yönlendirecek? Gerçekten de fiyatlar bu sezonun en başlarında, Temmuz ve Ağustos civarında önemli ölçüde artmaya başladı ve bu, büyük ölçüde Rus buğday mahsulünün olumsuz görünü- münden kaynaklandı. Sonra ciddi bir düzeltme geldi. Şimdi ise Matif ve Chicago borsalarına bakarsak fiyatların tekrar yükseldiğini görüyoruz. Aslında Karadeniz buğdayı haftalar- dır 300 dolar/ton civarındaydı ve giderek yükseliyor. Temel senaryomuzun piyasada kesinlikle bir miktar yukarı yönlü kalması olduğunu söyleyebilirim. Bu sezon daha sonra ton başına en az 330 dolar fiyatları görebiliriz. Önümüzdeki hafta ya da birkaç gün içinde kesin değilse de sezonun son- larında, 12,5 protein Karadeniz buğdayı için büyük ihtimalle 330 dolar civarında fiyatlar göreceğimizi düşünüyorum. Fiyat- ların ton başına 350$’a kadar yükseldiğini görmemiz müm- kün. Daha yüksek fiyatlardan emin değilim. KÜRESEL TAHIL PİYASASINI YÜKSELTEN EN BÜYÜK FAKTÖR Piyasayı ne yönlendiriyor? Geçen sezonun aksine, buğday piyasasının kendi hikâ- yesi var. Çünkü önceki sezon ağırlıklı olarak mısır piyasası tarafından yönlendirildi. Ancak bu sefer kesinlikle Kuzey Yarım Küre’de bazı artış hikâyeleri görüyoruz. Kanada’nın mahsulü çok zayıf… Rusya çok daha zayıf… Çin’den güçlü bir talep var. Birçok alıcıdan da güçlü talep gözlemliyoruz. Cezayir yakında yarım milyon buğday aldı. Pakistan yarım milyon satın aldı ve daha önce da yarım milyon almışlardı. İthalatçılar da fiyatlar ve navlun nedeniyle endişeli. Ve bü- yük alımlar yapıyorlar. Bu yüzden bazı tedarik problemleri- miz var. Güçlü bir talebimiz var ve pazar toparlanıyor. Mo- dellerimize dayanarak, dediğim gibi 330, bir ihtimal 350 dolar, makul bir hedef gibi görünüyor. Bir deRusya’dangelen haberleri yakından izlemenizi tavsiye ederim. Yerel endüstrilerin hükümetin ihracatı düzenlemek için ek tedbirler almasını isteyen çok sayıda açıklama yaptıklarını görüyoruz. Bu, ihracat vergisi şeklinde öne çıkan 2020’nin so- nunu bize acı bir şekilde hatırlatıyor. Bu aşamada ek kısıtlama