Değirmenci Dergisi Sayı:127 Kasım - Aralık 2021

81 MAKALE EYLÜL - EKİM 2021 nün, şimdi ve gelecekte sağlıklı olması için bu marka ismi- nin belirlenmesi çok temel ve önemli bir konudur. Özgün bir stilde yaratılmış bir marka kimliği, bir “imza” olur. Nasıl imzanız dostlar arasında tanınırsa, bu imza da tüketiciler arasında tanınır ve ürününüz için bir “aşinalık”, dostluk duy- gusu yaratır. Altında çok fazla ürün ve markayı barındıran üreticilerin sahip oldukları ürün gamının sınırlarını belirler- ken yıllar sonra genişleme ve büyüme planları ne yazık ki yapılmamış olabiliyor. Kategori yönetimi böyle bir ihtiyaçtan çıkmış ayrı bir bran- ştır. Danışmanlık veya marka içinde direkt olarak görev ya- pan uzmanlar, üreticinin sahip olduğu markaların büyüme- lerini kontrol ederken, tüketici karşısında ürünlerin doğru algılanması, sınıflandırılması yönünde çalışmalarını yaparak ilgili birimlerle paylaşmaktadır. Kategori yönetimi ve bu ka- tegorinin aralarında ayrışması için yapılan grafik çözümleri çok akılcı, basit olmalıdır. Bu tür projeler bana “Bilgilendirme Tasarımı”nı anımsatmaktadır. Aralarında benzerlikler var. Projenin en başında, tasarımcı ve ekibi, markanın yıllar sonra olası büyüme hamlelerini göz önünde bulundurma- lıdır. Yapılan ambalaj tasarımlarının kategoriye göre çeşit- lendirilmesi, farklı gramaj, ml, değerlerine rahatlıkla uygu- lanabilmesi konusunu göz önünde bulundurmalıdır. Marka için yapılan kurumsal kimlik rehberinin önemi burada ortaya çıkıyor. Kılı kırk yaran bir rehber, birçok problemi yerinde çözümlerken, ileride ortaya çıkacak karmaşayı görememe- si, iyi planlanmaması sebebiyle yeniden ele alınma ihtiyacı gösterecektir. Tasarımcıların başarılarının, günlük problem- lere çözüm getirmenin yanında marka için geleceği görüp, çözüm getirmesinden geçtiğini düşünüyorum. TASARIMI DEĞERLENDİRİRKEN Ambalajın üzerinde yer alacak grafik ve görsel öğelerin net, yalın, çabuk anlaşılabilir olması gerekmektedir. “Ne kadar az ise o kadar iyidir” genellemesi, ambalaj için de geçerlidir. Ambalajın görevlerinden biri, içinde bulundurduğu ürü- nün önemini, faydalarını tüketiciye kısa zamanda anlata- bilmesi ve tüketiciyle kısa zamanda iletişim kurabilmesidir. Ambalajın üzerinde yer alacak görsel elemanların; marka, ürün ismi, ürünün kısa tanımı, kullanılan fotoğraf ya da il- lüstrasyonunun, birbirleri üzerindeki etkileri ve baskınlık sıralaması çok iyi seçilmelidir. Sonuçta ambalajın formu ve rengi, tüketiciye ilk sinyali veren, tüketiciyle ilk iletişim kuran özellikleridir. Pahalı şarap ve benzeri alkollü içeceklerdeki zarafet, gazlı içeceklerdeki enerji patlaması, meyveli içeceklerin renk dünyası, maden suyu ambalajlarının büyülü yeşil şişesi karşısında yapılabilecek ne varsa onu bulmak, on binlerce ürün arasında düşünülmemiş bir tasarımı ortaya çıkarmak ne kadar kolay olabilir ki? RENGİN, MALZEMENİN ÖNEMİ… Bazı ürünler var ki renkleriyle özdeşleşmiş, bilinen ürün renklerinde önemli bir dönem açmıştır. Çikolatalı ürünler genelde kırmızı, kahverengi, süt oranına göre krem veya beyaz renklerde üretilirken, Milka markası sayesinde her şey değişti. Çikolata ve gofretlerde Milka markasının mor-li- la rengini kullanmaya başlaması ve profesyonel bir şekilde bu süreci yönetmesi, benzer ürün ve renklerde ambalajların ortaya çıkmasına vesile oldu. Özellikle bitter çikolatalardaki koyu kahverengi, fıstıklı ol- duğunda yeşil renkli olması tüketicide önemli bir bilinç oluş- turmuş, tüketici fıstıklı bir çikolata almak istediğinde yeşil rengi arar hale gelmiştir. Açık mavi olan ambalajlar da Hin- distan cevizi marka bilincini oluşturmuş, tüketicide alışkan- lık yaratarak önemli yer etmiştir. Hindistan cevizli çikolatalar, açık mavi renklerin kullanıldığı bir kompozisyonda, içi açıl- mış Hindistan cevizi görseli ile desteklenerek satışa sunul- duğunu görüyoruz. Hindistan cevizli bir sabun bile benzer tasarım öğeleri taşıyabilmektedir. Bu durumda, gireceğiniz pazarda, ambalajını tasarlayacağınız ürünün özelliklerine bağlı olarak, tüketici davranışlarını ve düşünce yapısını in- celemekte fayda vardır. Renk, bir markayı tanımlayabilir. Sektörün lider marka- larının benzer renklere sahip olmaları bir tesadüf değildir. Renk; eğlence, zarafet, hareketlilik veya sıcaklık gibi bir “ruh hali” yaratmak için kullanılabilir. Anneler Günü’ne özel tüm çalışmalarda renklerde ortak bir dil kullanılması tesadüf değildir. Toz pembe olarak tarif edebileceğim renk tonla- rını tüm iletişim araçlarında görmek mümkündür. Sevgililer Günü’nde ise bu renk kırmızıdır. Renk, ambalajın içindeki ürünün rengini, türünü, tadını, kokusunu belirtmeye yarar ve kategori ayrımı sağlar. Doğru ve yerinde kullanılırsa çok büyük işler yapabilir. Sizlere de bir market ziyaretinizi özel olarak organize ederek, ürün odaklı bir gezi düzenlemenizi öneririm. Bu sayede çok zengin veri elde etmeniz ve ambalaj yaklaşım- ları hakkında giderek daha detaylı fikir edinmeniz mümkün olabilir. Gözlem, inceleme, yapılmayanı gerçekleştirmek, ambalaj tasarımının formülü budur.