Değirmenci Dergisi Sayı:127 Kasım - Aralık 2021

84 ülke dosyası KASIM - ARALIK 2021 Hindistan, Afganistan ve İran. Toplam GSYH’si yaklaşık 305 milyar dolar olan Pa- kistan, Satın Alma Gücü Paritesi (PPP) bakımından Orta Doğu, Afrika ve Güney Asya bölgelerindeki yedinci büyük pazar. Hindistan’dan sonra Güney As- ya’daki en büyük ikinci ekonomiye sahip olan ülke- nin ekonomisi son yirmi yılda yavaş yavaş büyüyordu. Ancak Covid-19 pandemisi kapsamında alınan caydı- rıcılık önlemleri ekonomik faaliyetlerde ciddi bir daral- maya yol açtı. Sonuç olarak GSYİH büyümesinin 2020 yılında yüzde 1,5 daraldığı, 2021 yılında ise Pakistan ekonomisinin yüzde 1,3 büyüyeceği tahmin ediliyor. Tarım, ülkede ekonomiye en büyük katkı yapan sektörlerden biri. GSYH’ye oranı azalmasına rağmen, tarım hâlâ Pakistan’ın gelirinin beşte birine katkıda bu- lunuyor ve nüfusun neredeyse yarısı geçimini doğru- dan veya dolaylı olarak tarımdan sağlıyor. 79.6 milyon dönümlük ekilebilir arazi ile ülke, tarım sektörünün verimliliğini artırmak için büyük bir potansiyele sahip. Tarımsal endüstri, hızla büyüyen ülke nüfusuna gıda sağlayan ekonominin önemli sektörü konu- munda. Ülkenin başlıca tarımsal ürünü beş ana üründen oluşuyor: Buğday, pirinç, şeker kamışı, mı- sır, nohut ve pamuk. Buğday, ekilen alan bakımından Pakistan’ın en bü- yük ürünü. Farklı tarımsal ekolojik bölgelerde yetiştiri- len buğday, beslenmenin ana unsuru. Buğday unu şu anda Pakistan’ın günlük kalori alımının yüzde 72’sine katkıda bulunuyor ve kişi başına düşen buğday tüke- timi yılda yaklaşık 124 kilogram (kg) ile dünyanın en yüksek oranlarından biri. Sulanan bölgelerde pamuk, pirinç ve şeker kamı- şından sonra buğday ekilirken, yağış alan bölgelerde buğday; mısır ve darı ile aynı anda yetiştiriliyor. Buğ- day ekimi, Ekim-Aralık ayları arasında gerçekleşiyor ve Mart-Mayıs ayları arasında da hasat ediliyor. Çiftçi- lerin yaklaşık yüzde 80’i kış aylarında yaklaşık 9 mil- yon hektarlık bir alanda (ülkenin toplam ekili arazisi- nin yüzde 40’ına yakın) buğday yetiştiriyor. Pakistan’ın nüfus artış hızı, dünyanın en hızlıları arasında yer almakta olup, iklim değişikliğinin etki- si, yüksek verimli çeşitlerin geliştirilmesine yönelik araştırmalara yatırım yapılmaması ve son üç yılda destek fiyatındaki düşük artışlar nedeniyle yerli buğ- day üretimi ve verimi buna bağlı olarak artmamıştır.